1. Inleiding
 
Eén van de bedoelingen van de pijlenpuzzel uit de column van 21 november ("Varia 6") was om U "wat te doen te geven" rond de feestdagen. En uit de vele reacties blijkt dat dit aardig gelukt is! In de eerste plaats volgt dit al uit het aantal inzendingen: maar liefst 24 lezers hebben de moeite genomen hun oplossing in te sturen, en ik zal alvast verklappen dat daar 5 foutloze bij waren.
 Volgens mijn kaartleescollega Jos Bruin is dat ongeveer 1000% meer dan hij had verwacht (Jos diende in de aanloop naar de publicatie als sparring partner); ik had er zelf wat meer vertrouwen in, onder andere vanwege reglementsartikel 11: "Het is toegestaan om dit niet leuk te vinden. Ik hoop echter dat de meesten van U de grap er wel van inzien, en er eens lekker voor gaan zitten!" Dat was denk ik wel een trigger… En verder heb ik tijdens de recent verreden Teamrit aardig lopen te lobbyen… En in de tweede plaats kan ik aan de teksten die velen aan hun oplossing toevoegden afleiden dat er inderdaad menig uurtje aan besteed is. Overigens wachtte niet iedereen tot de feestdagen met het oplossen: de eerste inzending (van Aad van Oosten) kwam al één dag na publicatie binnen; het andere uiterste werd gevormd door de doorgewinterde (?) droogrit-oplossers die meestal tot het laatste moment wachten met inzenden, zodat ze er af en toe nog eens naar kunnen kijken in de hoop nog een foutje te kunnen verbeteren. Zo kwamen er in de laatste twee dagen van 2016 nog 6 oplossingen binnen, gevolgd door nog 4 "in blessuretijd" (de eerste dagen van 2017; daarvoor de beste wensen trouwens!). De allerlaatste was die van Herbert Beltman, die aangaf er op het allerlaatste nippertje aan te zijn begonnen; maar zijn inzending was wel foutloos! Na afloop van de Teamrit (tijdens bovengenoemd gelobby) had hij nog verklaard "wel even een programaatje te gaan schrijven" in plaats van het zelf op te lossen. Dat is er blijkbaar niet meer van gekomen, maar hij heeft mij wel op het idee gebracht mijn eigen beoogde oplossing ook eens door de computer te laten controleren. Ik sloeg dus aan het programmeren (mijn oude vak), en merkte dat het klopte wat ik al dacht: het kan wel, maar is best lastig. Vertel een computer maar eens wat een keerlus is, en in welke richting hij die moet nemen, of wat hij moet doen als hij een pijl tegenkomt. Inmiddels neemt hij de keerlusjes feilloos, en zelfs in de goede richting, maar op de een of andere manier gaat het nog niet helemaal goed. Ik zal U op de hoogte houden van de vorderingen, maar gaat U  er voorlopig maar van uit dat onderstaande oplossing de juiste is!
 
2. Reacties
 
De meesten schijnen het toch wel leuk gevonden te hebben, maar velen waren het met mij eens dat je dit niet in een echte rit zou willen tegenkomen. Hierbij een bloemlezing van de teksten die men er bij schreef:
 
- De uitdaging aangegaan.  Helaas kom ik in een uitzichtloze positie en heb daarna alle dwangpijlen het raam uit gegooid.
 
- Wat een gedrocht. Wel leuk om te doen. Het eerste gedeelte (= de 1ste kruising) was m.i. niet zo lastig. Het 2de stuk daarentegen (= 2de kruising) vond ik erg moeilijk.
 
- Wat een opdracht. Nadat ik hem tig keer had gemaakt, met verschillende uitkomsten, denk ik dat dit het moet zijn.
 
- Voor en tijdens de oliebol me vergrepen aan jouw pijlenpuzzel. Redelijk mathematisch aangepakt en daarbij naar mijn idee goed bijgehouden in welke volgorde ik de voorkennis van ritpijlen opbouw, dan kom ik volgens mij uit op de volgende oplossing. 't Was een vluggertje, dus wellicht ben ik nog iets vergeten, een langsrijder of zo. Kom ik daar alsnog tegenaan, dan stuur ik wel een gecorrigeerde oplossing. De RC C kon ik er helaas niet inlullen. Kennelijk té kort(e route)...
 
- Een verschrikkelijke Pijlenpuzzel heb je gemaakt. Gestoord wordt je er wel van, welke pijl heb ik nu wel of niet nodig? Nou ik heb een poging gewaagd anders maak je nooit meer zoiets!! En wat er uit komt heb ik hieronder gezet.
 
- Hierbij mijn oplossing van de pijlenpuzzel, Hoe was het ook weer: “Door de bomen het bos niet meer zien”, dat geldt blijkbaar ook voor een veelheid aan dwangpijlen: door de vele pijlen de oplossing niet meer zien! Het kostte wel wat moeite, maar met wat kleurtjes en nummers, kreeg ik wat helderheid. Dank voor deze simpel lijkende pijlenrit van pijl 1 naar 2.
 
- Goeie God, hoe bedenk je zoiets... Wel een leuke puzzel. Mij benieuwen wat ik over het hoofd gezien heb...  
 
- Hier mijn oplossing van je schitterende pijlenpuzzel (maar zoals je zelf al opmerkt: liever niet in het veld!!).
 
- Ik ben nog net op tijd bij de finish van de Pijlenpuzzel gekomen; gelukkig geen tijdstrafpunten opgelopen.
 
- Hierbij de oplossing die ik voor deze hersenkraker heb bedacht. Ik heb me er mee geamuseerd, maar zou dit probleem niet graag in het terrein tegenkomen.
 
- Met veel plezier lees ik uw columns, leuke situaties die mij verder helpen met deze hobby. Ook de pijlenpuzzel is bepaald geen sinecure, ik hoop dat ik er iets van heb gebakken, al weet je dat pas zeker bij de uitslag.
 
- Een poging van een bestuurder; dus verwacht niet te veel ;-)
 
- Bedankt voort de leuke uitdaging, ben er toch even goed voor gaan zitten en denk dat ik een heel eind gekomen ben. Heb in ieder geval artikel 10 niet hoeven gebruiken :-)
 
- De uitkomst zoals ik hem gevonden heb is als volgt. Nu maar hopen dat ik geen langsrijder heb gemist ;-) Ik ben benieuwd of het overeen komt met wat jij gemaakt hebt.
 
- Bedankt voor de (vele) uurtjes puzzelen,
 
- Als ervaren rot in het vak van bestuurder bij deze mijn oplossing. Niet slecht dacht ik zo. Ben benieuwd.
 
- Ik zal het inderdaad niet gebruiken in een rit......... want dan maak ik het me zelf te moeilijk, haha.
 
- Ik hoop dit inderdaad nooit tegen te komen in een echte rit..... Help!
 
- Vandaag toch al even tijd gevonden om een oplossing te bedenken. Ben er niet helemaal tevreden mee omdat 1 dwangpijl (nabij de E) niet in het spel betrokken wordt. Dus ik zal me best ergens vergist hebben...
 
- Zojuist toch nog even snel gedaan :) Trouwens, heb je gezien dat als je de browser wat smaller is (Internet Explorer of mobiel/tablet), dat het plaatje dan uit proportie gaat: hij wordt smaller maar de hoogte blijft gelijk. Dat effect zie je ook als je de pagina uitprint. Al bij minder dan 1000 pixels browserbreedte leidt dat volgens mij tot een plaatje met een andere oplossing!! 
 
De kroon wordt echter gespannen door Anton Aarden, die het volgende epistel aan zijn oplossing toevoegde:
"Als zaakwaarnemer van Anton Aarden stuur ik u hierbij zijn oplossing van de Pijlendroogrit toe. Zoals meer kaartleessporters heeft Anton zich helemaal ingeleefd en ingegraven om tot een voor hem acceptabele oplossing te komen. Hopelijk heeft u in de toekomst niet nog meer pijlen op uw boog, want het is niet meer de Anton van enige weken terug. Hij wil door niemand meer gestoord worden, praat de gehele dag in zich zelf. Als deskundige waarnemer hoor ik klanken die lijken op: zetdwang, dwangbuis, hemelpijl, ijlpijl of dwangpijl. Kortom hij lijkt helemaal de weg kwijt. Dan heeft hij het ook nog over een verlenging en/of verdikking van een P tegen een lijntje. Wat hij daarmee bedoelt is mij een raadsel. Hoewel wij Anton drie dagen in afzondering zonder pen en papier hebben moeten opsluiten, kon hij als schaker de puzzel toch nog blind voor zich halen. Met zijn vork heeft hij kennelijk de volgende oplossing in de muur gegraveerd. Hoe het kan weet ik niet maar Anton heeft kennelijk toch wel veel plezier aan de puzzel beleefd. Namens Anton, Peter - Sigmund - de Wit."
 
Allemaal hartelijk dank voor al die teksten!
 
3. Enige toelichting
 
Degene die het hierboven over "artikel 10" had refereerde aan het volgende reglementsartikel: "Mocht U in de situatie komen dat U geen enkele route meer naar de finish kunt construeren, dan vervallen op dat moment alle dwangpijlen (en voorkennis daarover), en dient U de kortste route naar de finish te rijden." Zoals mij uit de inzendingen duidelijk is geworden hebben 13 van de 24 oplossers van dit artikel gebruik gemaakt om te kunnen finishen. Diegenen onder U die mij langer kennen zouden moeten weten dat ik natuurlijk geen rit uit ga zetten waarbij je de finish niet zou kunnen bereiken. Omdat het in dit geval zo zou zijn dat het inderdaad niet mogelijk zou zijn als je de finishgrap niet door had, heb ik besloten tot het opnemen van dit artikel, zodat niet iedereen zou gaan mailen dat hier "iets niet klopt". Het klopte dus wel, maar je moest het wel zien! Wel merkwaardig dat de twee deelnemers die mij al héél lang kennen (Aad van Oosten en Kees van Schenk Brill, beiden toch al meer dan 40 jaar!) het grapje ook niet door hadden. En sparring partner Jos Bruin (mede-uitzetter van ritten waarin dit soort grappen voorkwamen) in eerste instantie óók niet (pas na enkele malen mailen "kijk nou eens goed" zag hij het)!
 
Aan het einde van deze column vindt U de "uitslag", althans een lijst van alle inzendingen met daarbij het aantal gemaakte fouten. Dat laatste is enigszins arbitrair, omdat in deze puzzel natuurlijk alles met alles te maken had, en een fout in het begin consequenties had voor het verdere verloop. Ik heb de moederkaart opgedeeld in een aantal "combinaties", mede aan de hand van de inzendingen, en per combinatie maximaal 1 fout berekend. Als ex aequo diende de datum van inzenden, en zo nodig zelfs het exacte tijdstip. Omdat Joep Wanders de eerste was met 0 fout mag hij zich dus de winnaar noemen; ook heeft hij hiermee de titel "pijlenpuzzel-meester 2016" verdiend. Gefeliciteerd! (Nu ik er over nadenk: Joep hoort ook wel bij het rijtje van "we kennen elkaar al ruim 40 jaar"…; hij was al routechef van door Jos en mij uitgezette West-Nederlandritten in de jaren 70!).
 
Iedereen had wel door dat het in deze puzzel vooral om keerlusjes ging, en bijna zonder uitzondering begon men netjes met de controles X, Y en Z. Omdat keerlusjes in deze columns al vaak behandeld zijn zou je moeten weten dat het soms zo is dat je zo'n lusje eerst linksom moet nemen en daarna (om de een of andere reden) ook nog eens rechtsom. Degenen die hun huiswerk hadden gemaakt hadden dan ook door dat je het lusje met de controle Y, dat je eerst (na de tweede dwangpijl) linksom moest nemen, een tijdje later (na de vijfde dwangpijl) nog in de andere richting beschikbaar was (zie de uitleg verderop). Dat was één van de drie moeilijkere "dingetjes" in deze rit. Het tweede dat echt lastig bleek was het gebiedje rechtsboven, met de controles B en E, waar je inderdaad tureluurs werd van het rondjes draaien. Dat je na D-E en B-E nóg eens B-E moest hebben (via een wel zeer ingewikkelde en ongebruikelijke keerlus), dat was echt een lastige (ook hier: zie de uitleg verderop). En last-but-not-least: hoe kwam je nu toch bij de finish? En jawel, ook hiervoor geldt: zie de uitleg verderop!
 
Speciale aandacht vraag ik voor twee categorieën deelnemers: ten eerste de "B(estuurders)-klasse", ook wel genoemd "C(hauffeurs)-klasse", met daarin Piet Luksemburg en Ton Povel, en ten tweede de "D(ames)-klasse" met daarin alleen maar Willemien Vijvers. Ton Povel is trouwens dubbel-bestuurder (zowel van de equipe-auto als van de NRF), en hij was zo sportief in deze rit iedereen voor te laten gaan (dat zie ik hem in het veld zelden doen…)! Ton heeft in ieder geval wel gevoel voor humor, want boven zijn mail schreef hij " Dé oplossing van de leuke pijlenpuzzel". Nou ja, in ieder geval klopten de laatste 5 van deze 6 woorden!
 
4. Hoe moest het?
 
Ik kan er niet langer omheen: ik zal moeten uitleggen wat de juiste route is. Hierbij [zie figuur 1] nogmaals de wedstrijdkaart, nu voor het gemak voorzien van verwijsletters en van pijlnummers, om in de uitleg naar te kunnen verwijzen. Waarom de pijlnummers beginnen met 10 weet ik ook niet…
De hoofdroute is uiteraard abcd. In de nu volgende omrijroutes staat in rode tekst tussen haakjes het deel dat niet te rijden is omdat een dwangpijl dat verhindert.
 
Na pijl 10 opnemen bij c via keerlusje x: b-e-f-[X]-g-e-b-(c-d).
Na pijl 11 naar c via keerlusje y: b-h-j-[Y]-k-(h-b-c-d).
Na pijl 12 naar c via k-m-(u-v-c-d).
Na pijl 13 naar c via keerlusje z: m-n-o-[Z]-p-(n-m-k-h-b-c-d).
Na pijl 14 naar c via p-[A]-g-e-b-h-k-[Y]-j-h-b-(c-d). (Weet U nog, keerlusjes kunnen ook andersom!)
Na pijl 15 kan c niet meer via b-c worden bereikt; nu via b-e-g-[A]-p-n-(m-u-v-c-d).
Na pijl 16 naar c via n-o-[Z]-p-[A]-g-e-f-[X]-g-[A]-p-[Z]-o-n-m-u-[B]-v-c-(d). (We hebben in ieder geval c bereikt, nu d nog…)
Na pijl 17 kan c ook niet meer via v-c worden bereikt, dus alleen nog via w-c; nu via c-[D]-w-q-r-s-[E]-t-q-(w-c-d).
Na pijl 18 kan c niet meer via t-q-w worden bereikt, maar nog wel via r-q-w; nu dus via q-r-s-u-[B]-v-t-[E]-s-(r-q-w-c-d).
Na pijl 19 naar c via s-u-[B]-v-t-q-r-s-[E]-t-(v-u-s-r-q-w-c-d) [zie figuur 2]. (Dat is pas een keerlus!)
Na pijl 20 naar c via t-q-r-s-u-[B]-v-c-[D]-w-q-t-(v-u-s-r-q-w-c-d).
Na pijl 21 naar c via t-[E]-s-u-m-n-p-[Z]-o-n-m-u-s-(r-q-w-c-d). (Leuk toch: even heen en weer naar lusje z; dit lusje kon alleen nog rechtsom, en via lusje y ging helemaal niet meer)
Na pijl 22 kan w niet meer worden bereikt vanuit q, maar nog wel vanuit aa (!) door gebruik te maken van het keerlusje gevormd door de tweede "p" van "Pijlenpuzzel",
dus via s-[E]-t-q-r-s-u-[B]-v-c-[D]-w-aa-bb-cc-dd-ee-ff-gg-hh-gg-ff-ee-dd-cc-bb-aa-w-[D]-c-d [zie figuur 3]. Hèhè!
 
Dat geeft als totale oplossing:   X Y Z   A Y A   Z A X A Z B   D E   B E   B E   B D   E Z   E B D D
5. De uitslag
 
En dan is hier ten slotte de uitslag:
 
6. Tot slot
 
Gezien het feit dat dit alweer een vrij lange column is geworden, moeten de onderwerpen die nog open staan nog even wachten tot de volgende keer.
Dat zijn: meer voorbeelden uit de Teamrit, en antwoorden op (door mij aan U) gestelde vragen betreffende de Betuwerit en de Ster van Valkenburg.
Tot de volgende keer!
 
7. Stop press!
 
Yes! Vlak voor het moment dat ik deze column ging inzenden naar de NRF-webredactie bracht ik nog een laatste correctie aan in mijn computerprogramma, en jawel: na een halve minuut hard rekenen (de logfile telde bijna 1,5 miljoen regels!) produceerde het programma het volgende resultaat (pijlnummers tussen ronde haken, controles tussen vierkante haken):
 
route = a-b-(10)-e-f-[X]-g-e-b-(11)-h-j-[Y]-k-(12)-m-(13)-n-o-[Z]-p-(14)-[A]-g-e-b-h-k-[Y]-j-h-b-(15)-e-g-[A]-p-n-(16)-o-[Z]-p-[A]-g-e-f-[X]-g-[A]-p-[Z]-o-n-m-u-[B]-v-c-(17)-[D]-w-q-r-s-[E]-t-q-(18)-r-s-u-[B]-v-t-[E]-s-(19)-u-[B]-v-t-q-r-s-[E]-t-(20)-q-r-s-u-[B]-v-c-[D]-w-q-t-(21)-[E]-s-u-m-n-p-[Z]-o-n-m-u-s-(22)-[E]-t-q-r-s-u-[B]-v-c-[D]-w-aa-bb-cc-dd-ee-ff-gg-hh-gg-ff-ee-dd-cc-bb-aa-w-[D]-c-d.
 
Foutloos! Helaas was Joep eerder….