Vanwege de corona-perikelen kon de BGR in 2020 en 2021 niet doorgaan, maar dit jaar konden we eindelijk weer genieten van deze altijd uitstekende rit. Deze keer waren er twee deskundige uitzetters, Sjef Huijbregts en Piet van Rijckevorsel, die ieder één traject voor hun rekening hadden genomen. Het ochtendtraject, van Sjef, bestond uit een ingetekende lijn, en het middagtraject, van Piet, uit een grensbenadering. In beide gevallen was er sprake van iets dat wel mocht maar dan zo min mogelijk: de ingetekende lijn mocht tijdens het omrijden alleen zo kort mogelijk tegengesteld worden bereden, en bij de grensbenadering mocht bij het omrijden zo kort mogelijk over rode wegen worden gereden (en in de hoofdroute helemaal niet). Bovendien mocht de ingetekende lijn niet worden gekruist (dus niet zo min mogelijk, maar gewoon nooit). Dat alles gaf uiteraard mogelijkheden genoeg voor lastige vallen, en die zaten er dan ook plenty in.
Laten we maar meteen beginnen met wat voorbeelden. Ik laat steeds links de wedstrijdkaart zien, en rechts de bijbehorende uitleg zoals die na afloop verstrekt werd.
Op onderstaand kaartfragment moet de ingetekende lijn (IL) worden gevolgd vanaf de blauwe pijl. De weg met de fraaie naam "Burgtse Baantje" mogen we niet in vanwege keercontrole 13. We moeten de IL dus opnemen bij punt a, maar doen dat niet via controle 12, want dan zouden we de IL onder de tekst "Knooppunt St Annabosch" (bekend uit de verkeersinformatie!) een heel klein stukje tegengesteld berijden (om precies te zijn: het stukje door de "u" van "Knooppunt"). Dit kan worden vermeden door de rode route te volgen, waarbij van belang is dat we rechts van "Eikberg" de lijn niet kruisen maar meegaand berijden (want het is een versprongen viersprong). Voordat we daar zijn worden we echter door controle C met opdracht "1L" gedwongen de IL tegengesteld te berijden, in zuidelijke richting. Nu niet meteen via controle 15 naar het opnamepunt (a), want we kunnen dat kleine stukje tegengesteld nog steeds vermijden: scherp linksaf, om via de groene route (helemaal via Lijndonk) alsnog bij Eikberg op de rode route uit te komen, zodat we alsnog via die route naar a kunnen. Dit wordt beloond met keercontrole 14, waarna het lijkt of het tegengesteld rijden nu onvermijdelijk is. Maar dat is niet zo! Na keren bij de 14 kunnen we namelijk weer via de IL naar het noorden, om daarna linksaf naar Eikberg te gaan, zoals we eigenlijk al wilden toen dat door controle C+1L onmogelijk werd gemaakt. Vanaf de 14 dus nog steeds niet naar het zuiden en controle 15, maar naar het noorden, waar controle T met "NVH" (niet verder herconstrueren) deze situatie afsluit. Wie wel de 15 haalt gaat daarna verder met de 16, en die twee zijn dus samen fout. Een fraai geheel, met nog één opmerking mijnerzijds: op de uitleg loopt de rode route vanaf controle 15 tegengesteld over de Rooyaaldreef, en dan verderop linksaf naar punt a, maar ik zou zeggen dat je vlak voor controle 15 rechtsaf zou moeten om via de gele weg en daarna linksaf over de witte weg een heel stuk minder tegengesteld te rijden? Voor de controlereeks maakt dat overigens niets uit; die is dus: 13-(12)-C-14-(15)-(16)-T.
Het volgende voorbeeld is niet bijster ingewikkeld, maar laat zien dat we constant bezig werden gehouden. We beginnen weer bij de blauwe pijl, en worden al snel gekeerd door controle 32. Daarachter ligt een mooi lusje dat we kunnen bereiken via controle 35, maar op weg daarnaartoe moeten we niet vergeten langs controle P te rijden: om het driehoekje heen is minder tegengesteld. Na controle 35 vervolgen we de IL, en worden verderop weer gekeerd: controle 39. We moeten de IL opnemen bij punt a, maar liever niet tegengesteld, dus naar het noorden en dan de rode route rond "Molenschot": controle 37. Nu wel tegengesteld, maar niet meer dan nodig is, dus snel naar controle 41 (bedoeling: eerste rechts, einde links, eerste links). Nu wat meer tegengesteld, maar niet te veel, dus weer langs controle P om het driehoekje heen. Vanaf de kerk dan meegaand over de IL naar controle 40, waarna b het volgende opnamepunt wordt. Uiteraard niet terug tegen de lijn in (en dan keren via het driehoekje), maar weer naar rechts en om de tekst "Molenschot" heen. Ten slotte controle Q met "NVH". Dus: 32-P-35-39-37-41-P-40-(P)-Q.
Als laatste voorbeeld van het ochtendtraject het stukje vlak voor de rust. Onderstaand fragment bevat drie geheel verschillende vallen, en laat mooi zien dat zelfs een relatief simpele ingetekende lijn toch veel verschillende problemen kan opleveren. We beginnen alweer bij de blauwe pijl, en constateren even later dat we niet van a naar b kunnen (zie het inzet-kaartje op de uitleg), omdat de rechterzijde van het driehoekje niet blijkt te bestaan. We rijden dus a-c, en gaan dan langs controle U om via de Lammerweg opnamepunt b vanuit het zuiden te benaderen. Nog voor de Lammerweg worden we gekeerd door controle B met (voor de A/B-klasse) "HK" (hier keren). Nu de IL tegengesteld berijden om langs Vossenberg en (weer) via a-c de route bij c op te nemen. Dat levert controle 12 op, waarna er nog één mogelijkheid resteert: over de Rielse Baan terug naar het driehoekje, om daar c-b-a-c te rijden en de IL dus alsnog vanaf c verder te kunnen volgen. Beloning: controle 11. Alles op een rijtje is dat dus U-B-12-11.
Het tweede probleem(pje) op dit fragment is dat de oost-west-weg ten zuiden van "Weilenseind" (van d naar e) .in werkelijkheid een stuk noordelijker ligt dan op de kaart staat aangegeven. We mogen niet over niet-kaartwegen, en moeten dus omrijden via controle Z. Dit ontdek je trouwens alleen als je goed blijft opletten, en – behalve waar het overzichtelijk is – steeds blijft meten. Soms is meten niet nodig, maar opletten wel! In dit geval viel het op dat de afstand van e naar de noordelijk daarvan liggende westelijke zijweg veel korter leek te zijn dan de kaart aangaf, en de conclusie was dat ofwel die zijweg "te vroeg kwam", ofwel de vorige weg (d-e) "niet op zijn plaats lag". Even terug om dat (toch maar) na te meten, en jawel, dat laatste bleek het geval te zijn (geen zijweg bij d, dus doorrijden en via de Z).
En dan het derde dingetje op dit fragment. Controle A gaf de opdracht "XO" (viersprong oversteken), en zolang de komende reglementswijzigingen nog niet van kracht zijn (in een volgende column meer info hierover), moeten we de route opnemen op dezelfde viersprong waar de opdracht ons "overheen" stuurt. Dat kan alleen maar door die viersprong vanuit het zuiden te benaderen, en dus moeten we ergens in de buurt van Bolberg een keerlus maken om daarna zuidelijk van "Bolberg" tegen de IL in terug te gaan. Er ligt een heel mooi lusje net onder de "V" van "VTC", en als we dat zouden gebruiken krijgen we controle C (met "HK-NVH"). Maar die is wel fout, want er is een andere lus beschikbaar waarmee we hetzelfde doel bereiken met minder tegengesteld rijden: vlak voor de gele VTC-vlag linksaf en dan langs "De Besterd" naar "Bolberg". Omdat deze route is afgepijld kunnen we alleen nog maar rechtdoor naar de VTC , dus zonder foutcontrole C.
Dan traject 2. Aan de ene kant waren er een aantal behoorlijk ingewikkelde situaties met heel veel keercontroles en een hoog puzzelgehalte (waar niet iedereen blij van wordt…). Aan de andere kant gelukkig ook enkele heerlijke stukken grensbenadering "zoals het bedoeld is": lekker doorrijden over prachtige wegen en weggetjes, met onderweg allerlei "eenvoudige" valletjes, die je stuk voor stuk goed of fout kan doen, vaak met maar één controle per stuk.
In de buurt van Baarle-Hertog / Baarle-Nassau verloopt de rijksgrens nogal grillig (zie de column over de BGR van 2018), en zo is er rond het plaatsje Castelré een Nederlands gebiedje dat vrijwel helemaal in België ligt maar via een soort landtong aan Nederland vast zit. Leuk om daar eens te rijden! We bekijken de controles daar even.
De 27 is fout, omdat de weg daarachter heen en weer over de landsgrens gaat. De 28 staat gewoon op de route, maar we kunnen daarna niet opnemen via de 29, omdat het puntje op de weg bij "RD" geen pleintje is (en ook geen Beltman-puntje), want "RD" betekent "rijksdriehoeksmeting", en het stipje dat daarbij hoort is dus een steen van die rijksdriehoeksmeting (het meetsysteem dat ten grondslag ligt aan de topografische kaarten). En een steen is niet iets waar we omheen mogen rijden, want reglementair mag dat uitsluitend om een wegwijzer (Y).
Met de 30 is niets mis, maar niet vergeten op te halen via de H op het driehoekje verderop. De V is helemaal gratis, de G staat weer op een driehoekje, en de J bereiken we via het (prachtige) witte weggetje zuidelijk van de rechter tekst "Castelré". En ook de 32 staat "gewoon" op de grensbenaderingsroute, hoewel de ingang van de weg met controle 32 verstopt zit achter een kaartteken waarvan ik de betekenis even niet kan vinden. Wie het weet mag het zeggen.
Zoals al eerder opgemerkt is constant opletten een vereiste om het aantal strafpunten laag te houden. Maar zo tegen het einde van de rit, als (a) de vermoeidheid mee gaat spelen, (b) het donkerder gaat worden, en (c) het fenomeen "tijdnood" opdoemt, dan bestaat de kans dat je kleinigheden over het hoofd gaat zien. Twee voorbeelden. De fragmenten zijn hier met opzet niet uitvergroot, zodat u hetzelfde ziet als een equipe onderweg. Ziet u op elk kaartje een situatie waar u een weg niet mag berijden? Verderop de "oplossing".
Het "gat in de grens" is een bekend begrip bij het grensbenaderen, waar de meesten niet veel moeite mee zullen hebben. In deze BGR was er een situatie (waar we overigens niet mee te maken kregen) waar er sprake is van een "gat in de rijksgrens". Kijk bij de oranje pijl op het plaatje hiernaast. Wat moeten we daar nu van denken? Ik hoorde dat er een rit is geweest waar zoiets in voorkwam, en dat de uitzetter vond dat je door dat "gat" heen mocht. Een aantal deelnemers vond dat het niet mocht, omdat de grens kennelijk doorloopt; als de grens hier onderbroken zou zijn, dan zou alles links van de grens (in feite heel België) dus in Nederland liggen!?
Een interessante discussie… (Uitzetters: doe dit maar NIET!)
Iets anders: ook uitzetters moeten goed opletten! Bijvoorbeeld bij het (goedbedoeld) plaatsen van een cirkel. Op het volgende fragment loopt er naast de oranje weg een witte parallelweg. De vraag is: sluit die witte weg aan de zuidkant aan op de gele weg, of bevindt zich daar een bermlijn? Beoordeel dat op het linker kaartje! Er lijkt sprake te zijn van een doorlopende bermlijn, maar als je het (later, thuis) bekijkt op de originele kaart en het dan uitvergroot (zie rechts), dan zie je dat het niet zo is. Die cirkel was hier een beetje onhandig getekend, en het was niet als val bedoeld. Maar dat weet je niet als je onderweg bent…
Over cirkels gesproken: ik heb geloof ik al eens verteld dat er ooit een avondritje van de RAC Den Haag was waar de uitzetter een cirkel had gezet om een tekst "Vbr", en dacht dat je dan wél een route over die voetbrug mocht construeren… Maar zoals u en ik weten betekent zo'n cirkel alleen maar dat de werkelijke situatie wordt geacht overeen te komen met de kaartsituatie, in dat geval dus dat er inderdaad een voetbrug lag! Rare jongens, die uitzetters…
U heeft het zeker al begrepen: deze rit zat prima in elkaar, en er viel weinig tot niets op aan te merken. Ergens waren twee controles verwisseld, maar dat was het wel zo'n beetje. Het enige dat ik nog zou willen opmerken is dat de beide uitzetters er ieder een eigen stijl van uitleg geven op na houden. De uitleg van het eerste traject bevatte zeer duidelijke kaartjes, ingetekend op een zwart/wit-versie van de wedstrijdkaart, met prettig geschreven en ook vormgegeven teksten; zie hieronder als voorbeeld "Situatie 2" (waarmee u meteen nog een leuke situatie uit traject 1 kunt bekijken). De uitleg van het tweede traject was geheel in de stijl die bekend is van de Turfschiprit (maar die heeft dan ook de zelfde uitzetter); die kaartjes hebben geen kaart als achtergrond en zijn nogal "priegelig" getekend. Omdat juist dit traject veel puzzelwerk bevatte met veel controles vlak bij elkaar krijg je dan lastig leesbare tekeningen, zoals in het voorbeeld "'t Zand" hieronder. De stukjes met de punten/controles g/i/j/C en B/n/u/o/t/s/v/p/q/F munten niet uit in duidelijkheid… Misschien een idee om de volledige uitleg door één en dezelfde tekenaar te laten maken? Sorry voor dit minpuntje, verder was er sprake van een werkelijk uitstekende rit!
Verder heeft u nog de "oplossingen" tegoed van de twee vragen die ergens hierboven staan. Linker plaatje: een fietspad (kijk in de blauwe cirkel).
Rechter plaatje: water over de weg (ook in een blauwe cirkel). Had u natuurlijk allebei gezien?
In 2022 zijn er al met al, om uiteenlopende redenen, slechts vier kampioenschapsritten doorgegaan. Van deze vier tellen er drie (de helft plus één) mee. Wij feliciteren de equipe Verhulst-Verhulst met hun Nederlands kampioenschap, gescoord met twee eerste plaatsen plus één derde. Een mooie prestatie van de heren, die nog niet zo heel lang met het kaartlezen bezig zijn!
Voor 2023 staan er in principe weer acht ritten op de kalender; laten we hopen dat deze komend jaar allemaal doorgang zullen vinden! Onderstaand een overzicht, waarbij opvalt dat de kalender gewijzigd is ten opzichte van een eerdere versie (als ik mij niet vergis), want er is nu zowel in het voorjaar als in het najaar één rit per maand (en dus niet meer twee ritten vlak achter elkaar). Nu prima geregeld dus!