De meeste navigatoren geven hun bestuurder aanwijzingen in de geest van "na 300 meter eerste weg links" of "na 1200 meter rechts". Als er in het laatste geval sprake is van meer zijwegen rechts binnen die 1200 meter, dan is het handig om wat aanvullende informatie te geven, zoals "vlak na linker zijweg", "tegenover de kerk", of "tussen twee huizen". Maar als je in Zuid-Limburg rijdt is er nog een mogelijkheid: "bij derde kruisbeeld rechts". In een bepaald gedeelte van deze Ster van Valkenburg stonden er zo veel kruisbeelden/kruisen/kapelletjes langs de route dat je inderdaad geheel op deze objecten kon navigeren: "bij het eerste kruis rechtdoor, en dan bij het tweede linksaf".
|
Kijkt U maar eens naar dit deel van het tweede traject (fragment 1), van pijl 4 tot pijl 13; als ik goed tel zien we hier naar liefst 42 kruisen! En dan tel ik de kerk in Cadier en Keer en ook de Amerikaanse Erebegraafplaats ten zuiden van Margraten nog niet eens mee... Als U er nog meer vindt dan hoor ik het wel. Een beetje kaartlezer zegt trouwens nooit "kruispunt", maar altijd "driesprong" of "viersprong", maar in dit geval ben je toch geneigd het over "kruispunt" te hebben! En wat dacht U van deze (fragment 2)? In het eerste traject moesten we hier rechtsaf in de buurtschap Kruis, op een kruispunt bij een kruisbeeld, en de weg rechtdoor heette ook nog Kruisstraat! En dan te bedenken dat we de lijn niet mochten kruisen...
|
 |
|
|
Zoals we wel hadden kunnen verwachten is er ook weer een nieuwe episode verschenen van de hit-serie WWW (Waar Woont Wolfs)? In 2015 begon de zoektocht naar zijn woonplaats toen de deelnemers op de wedstrijdkaart het Wolfshuis ontdekten (afbeelding 3a). Een jaar later ontkende de uitzetter hier te wonen en "bewees" dit op de wedstrijdkaart: "De uitzetter woont hier niet" (3b). Weer een jaar later dachten we hem op het spoor te zijn toen op de wedstrijdkaart van de Cannenburghrit (!) het Wolfskamp verscheen (3c), reden om te veronderstellen dat hij als vervolg op de ter ziele gaande Cannenburghrit de Ster van Epe (blijkbaar zijn woonplaats) zou gaan uitzetten. Maar ook dit alles wordt ontkend: op de kaart van de recente Ster van Valkenburg stond, alleen voor gevorderde zoekers (de zogeheten A-klassers), als niet mis te verstane aanwijzing een kaartje van de wijk Daalhof, die in Maastricht blijkt te liggen. Volgens detelefoongids.nl wonen in die wijk verschillende mensen die Wolfs heten (misschien ook wel die van Flikken Maastricht?), maar daar is niemand bij met H als voorletter. Maar we zijn hem op het spoor! En om met Bureau Sport te spreken: "We houden U in de gaten"!
In het Bijzonder Reglement van deze Ster van Valkenburg stond - net als bij veel andere ritten - een bepaling over pijlen (in traject 2) die kleine ommetjes (of hoe U ze wilt noemen) bevatten: "Eventuele uitwasjes (kleine lusjes) worden geacht op de juiste plaats ingetekend te zijn"; hetzelfde gold voor de ingetekende lijn van traject 1. Deze bepaling gebruiken uitzetters vaak omdat het tekenen van die ommetjes (zoals ik ze maar noem) bijna nooit exact volgens de wekelijkheid lukt: een stukje pijl van 90 meter kan dan op de tekening best 94 of 87 meter zijn; over zulke kleine verschillen moeten we dus niet moeilijk doen. In afbeelding 4 ziet U een aantal voorbeelden die in min of meer recente ritten zijn voorgekomen (en die op pijl 6 - uit een Golfrit - zit overigens aardig verstopt!).
Maar: deze bepaling geldt dus voor kleine uitstulpingen aan een pijl of een lijn, en dat is heel wat anders dan een situatie waar bijvoorbeeld op een samenkomst van wegen een driehoekspleintje ligt waar de pijl omheen loopt. In deze Ster van Valkenburg kwam (onder andere) de situatie van figuur 5 voor, waar pijl 8 zo'n driehoeksbeweging maakt. Let er hierbij op dat het driehoekje gevormd wordt door de gele en de grijze weg plus het dwarse stukje van de pijl (waaronder reglementair geacht wordt een weg te liggen). En in zo'n geval moet je de pijl zo nauwkeurig mogelijk rijden, en omrijden als dat niet mogelijk blijkt. Op plaatje 5a ziet U pijl 8 met daarin een driehoekje van zo'n 40 bij 80 meter, en in plaatje 5b de kaartsituatie zonder pijl. Als je de pijl zou willen volgen dan zou je ter hoogte van punt y rechtsaf moeten slaan, maar in werkelijkheid kan dit pas bij punt x (circa 70 meter verder), zo goed als OP de samenkomst van de gele met de grijze weg. Op het Google Maps-fragment (5c) staat in blauw de gevraagde route, terwijl in rood de ter plaatse mogelijke route is aangegeven. Op het punt waar de rode lijn op de blauwe uitkomt (x) stond controle J, en de uitzetter bedoelde dat je die moest hebben. Omdat je echter al bij z naar rechts wilde is hier in feite sprake van een niet aanwezige weg (z-y), zodat de "oplossing" is bij z rechtdoor, viersprong rechts (Zijweg Einderweg), en dan nog 3 maal rechtsaf om via Rijksweg en Heeresteeg bij punt y de route op te nemen. "Weer wat geleerd" sprak de uitzetter toen hij hierop attent werd gemaakt. Wat mij betreft zouden er geen "ommetjes" in pijlen of lijnen moeten worden getekend op plaatsen waar helemaal geen ommetje ligt (tenzij het inderdaad de bedoeling is dat je gaat omrijden). Controles achter driehoekjes, bomen, kruisbeelden (!), dat is allemaal prima, als je maar daadwerkelijk ergens omheen rijdt. Als je alleen maar iets naar rechts of naar links moet uitwijken op een plek waar, zoals in dit geval, twee wegen op elkaar uitkomen, waardoor het ter plaatse iets breder is, dan zou je dit niet moeten willen; er is denk ik werkelijk niemand die dat leuk vindt (vooral niet als de controle dan ook nog bijna onzichtbaar is, zelfs als je er langs rijdt, zoals helaas nogal eens voorkomt).
En nu we het toch over dit soort gevallen hebben kunnen we ook wel even (in het algemeen) kijken naar de plaatsing van de controles op dat soort situaties. Elke uitzetter en routechef heeft daar zo z'n eigen ideeën over, maar de gangbare methode is toch dat de controle dwars op de rijrichting staat, en dat kan dan zowel rechts als links van de route zijn, al naar de omstandigheden. Als de route in figuur 6 van x naar y loopt volgens de blauwe lijn, dan zijn a en b dus prima controle-opstellingen, terwijl ook c en d in aanmerking komen (de voorkant van de controle is steeds met een oranje streepje aangegeven). Dat de controle in geval c "plat" staat is niet zo erg, omdat de deelnemers daar een controle verwachten. De in rood aangegeven posities e, f en g zijn minder geschikt, omdat je hier niet geneigd bent naar rechts te kijken; formeel is er weinig tegen in te brengen, al staat de controle bij f iets te veel in de verkeerde richting, en staat die bij g wel heel erg "scherp". In alle gevallen is het natuurlijk de bedoeling van de uitzetter dat je de controle niet ziet als je niet om het driehoekje heen rijdt, zodat de controle bij voorkeur toch enigszins "verstopt" staat (bijvoorbeeld achter een boom of een wegwijzer), maar het is evident dat iemand die de juiste route rijdt de controle zonder veel moeite moet kunnen waarnemen.
In het tweede traject was het systeem op-1-na-kortste route, van pijl naar pijl, en ook naar de finish. Er waren 17 pijlen, dus er moest 18 keer eerst bepaald worden wat de kortste route was (meestal niet moeilijk), en daarna de op-1-na-kortste. In een aantal gevallen was dat simpel, omdat er maar twee mogelijkheden waren (maar dan kwam er meestal een keercontrole die een herconstructie nodig maakte, toch nog wat lastiger dus), maar zo af en toe moest er toch echt gemeten worden welke van een aantal routes nu de 1-na-kortste was.
In afbeelding 7 moeten we van pijl 4 naar pijl 5, en de kortste route is gewoon via de oranje en de rode weg. Maar de 1-na-kortste? Je kan het lusje bij a nemen, òf je kan in plaats van de oranje weg de witte weg ernaast nemen, via b, om vlak voor de cirkel weer op de oranje weg uit te komen. Er zijn nog wat mogelijkheden, maar die zijn duidelijk langer. Meten dus, en daar houden deelnemers niet echt van... De meesten namen terecht de route via b, en in de uitleg konden we lezen dat dat correct was: de route van pijl 4 tot de cirkel via a was "789 meter", en via b "755 meter". Tsja, zo'n uitzetter zit rustig achter zijn computerscherm, en kan de kaart daar naar behoefte uitvergroten om op z'n dooie akkertje de lengtes van de verschillende routes op te meten; en daarbij beschikt hij over handige hulpmiddelen zoals afstandmeten.nl waarmee hij de afstanden tot op centimeters kan bepalen. De deelnemers in de auto daarentegen hebben alleen de wedstrijdkaart (op een schaal van - in dit geval - 1:40.000) en een liniaaltje of wellicht een passer, en zitten misschien op hete kolen om op tijd de VTC te halen... En dan is een verschil van 34 meter toch wel erg weinig om snel en definitief te kunnen beslissen. Ik zou zeggen dat een verschil van 100 meter toch wel het minimum is om van een goed meetbaar verschil te kunnen spreken. Of je moet kunnen ZIEN welke route de kortste is, bijvoorbeeld omdat er in één van de routes een bocht wordt afgesneden of een weg een beetje schuiner loopt dan die in de andere route.
|
Zo, dit waren weer een hoop uitweidingen over van alles en nog wat, en dat ging niet per se over deze Ster van Valkenburg (al was die wel de aanleiding).
Laten we besluiten met een 1-na-kortste route met een herconstructie. In het geval van figuur 8 zou je kunnen spreken van een "standaard-situatie". De kortste route van pijl 2 naar pijl 3 is a-b-c, en de 1-na-kortste is a-b-d-e-c, dat is niet zo moeilijk (hoewel, de route a-g-b-c moet je toch ook even bekijken). Op b-d staat keercontrole 13 (de controles zijn zichtbaar in de vlagrichting), omrijden naar d>e via b-g-h-d: controle 14 (zonder een meter te rijden). Nu naar d>e via b-a-g-h-d: controle 15. Nu wordt het lastiger (althans langer): a-b-c-e-k-h-d, dus controle 12. Er blijft nu nog één mogelijkheid over om bij d>e te komen: c-n-m-k-h-d, dus - na een heel eind rijden - controle 11. Uiteindelijk is d niet meer bereikbaar (en e ook niet), maar we moeten nog wel terug (dat is die "standaard-situatie") om de route via n-p-s bij c op te pakken. Zo ver komt het niet, want controle F met "HK-DMP 4" (keren, doorgaan met punt 4) maakt aan al dit geherconstrueer een einde. Op weg naar pijl 4 wel nog even via controle 16, want ook na "DMP" moest je de 1-na-kortste route kiezen! Compleet: 13-14-15-12-(40)-11-F-16.
Tot ziens bij de Teamrit (in Brabant)!