subtitel: "terug over de oude weg"

Van de negen NRF-kampioenschapsritten die in 2015 zijn verreden zijn de laatste vijf in deze columns behandeld. Nu het rittenloze gedeelte van het jaar is aangebroken kan ik de eerste vier ritten mooi gebruiken om te voorkomen dat deze rubriek in winterslaap sukkelt. 

Maar de eerstvolgende rit is pas in februari, en dat betekent dat die vier ritten niet genoeg zullen zijn om tot die tijd alle columns van voldoende materiaal te voorzien; gelukkig is er in december de Teamrit (te kwalificeren als "hors catégorie"), en heb ik nog wat ideeën om U verder "bij de les te houden" (zie de laatste alinea van de vorige column).

In deze aflevering zal ik terugblikken op de eerste en de derde rit van dit jaar: de Botterronde en de Turfschiprit. Waarom deze combinatie? Omdat in deze beide ritten voorbeelden te vinden waren van het fenomeen "terug via de oude weg". Dat betekent wel dat dit wel eens een "moeilijke column" zou kunnen worden. Deelnemers in de A-klasse zouden dit allemaal moeten weten (maar ik ben er niet van overtuigd dat dit ook bij iedereen daadwerkelijk het geval is…), terwijl B-klassers met ambitie om A te gaan rijden er misschien goed aan doen om terdege kennis te nemen van wat nu volgt; voor C-klassers gaat het misschien allemaal wat te ver, maar uiteraard zijn zij welkom om het ook te lezen (met het welgemeende advies: vergeet het - voorlopig - ook weer zo snel mogelijk!).In de Botterronde kwam de volgende situatie voor (alleen de zwarte wegen stonden op de kaart).

De route van punt 13 naar punt 14 was a-b-c. Bij x bleek de weg niet rechtdoor naar b te lopen, maar iets naar rechts af te buigen en bij y uit te komen (de oranje weg op het kaartfragment). Het stukje b-y werd dus overgeslagen en dit kon worden opgehaald door van y heen en weer te rijden naar het keerlusje bij z, om bij b weer de hoofdroute naar c te bereiken. Op weg naar z bleek er bij p echter weer een wegverlegging op te duiken: de weg boog naar links (weer met oranje aangegeven) om verderop weer terug te buigen naar de oorspronkelijke weg richting z. Volgde men deze weg dan werd de controle V met opdracht "HK" aangedaan, waarna het lusje bij z niet meer nodig was en men direct naar b kon rijden.

MAAR: vlak voor controle V bevond zich een zogenaamd "doorsteekje naar de kaartweg": q-r. Omdat dit doorsteekje korter was dan 75 meter (Bijzonder Reglement: Y=75) mocht dit worden gebruikt om bij r weer op de kaartweg te komen, waarna via r-p naar b kon worden gereden. Beloning: controle U met "HKL"; de andere controle (V) was dus een foutcontrole. Overigens zou het ook fout zijn geweest om bij r linksaf te slaan om alsnog naar z te gaan, aangezien de kortste herconstructie van r naar b via r-p-b ging; dit werd echter (voor zover ik weet) niet gecontroleerd. 

Dit was een goed voorbeeld van het begrip "terug via de oude weg" (in dit geval r-p). Het "standaardvoorbeeld" van dit idee ziet U in de volgende situatie.

Hier is de route a-b-c-d-e. Bij x verloopt de weg naar links en komt uit bij y (oranje weggedeelte). Route ophalen bij c in de richting d. Voor de hand liggende (maar foutieve) routes zijn y-d-h-i-j-g-c, en y-c-g-j-k-j-g-c. Waarom foutief? Omdat er een kortere route beschikbaar is door terug te rijden via de "oude weg" (de kaartweg c-x): y-c-x-b-f-g-c. Ik laat hier in het midden hoe dat gecontroleerd wordt; dat hangt er o.a. van af of er bij c wel of niet een (aanzet van een) weg richting x aanwezig is.

In dit soort situaties is het van belang dat we geen onderscheid maken tussen "niet kunnen" en "niet mogen". Behoorlijk lang geleden bestond dat onderscheid wel, en was ook niet geheel onlogisch: als een weg niet KON worden ingereden (weg afwezig of afgesloten door een hek), dan mocht men deze weg ook niet van de andere kant in een route opnemen, maar als een weg niet MOCHT worden ingereden (afpijling of DLW of verboden in te rijden), dan mocht dat wel. Zoals gezegd: niet geheel onlogisch. Maar o.a. omdat het niet altijd duidelijk was of het niet kon of niet mocht (bijvoorbeeld een hek PLUS een afpijling), heeft men besloten dat in alle gevallen de weg WEL van de andere kant in de route (omweg) mag worden opgenomen. (Andere redenen om een weg niet in te gaan, zoals "niet willen" of "niet durven" laten we maar buiten beschouwing…)

Een variant die vaak voorkomt is de volgende.

De route (in dit voorbeeld deel van een grensbenadering; de blauwe lijn is de grens) is als volgt: a-b-c-d-e-f-g-h-i. Bij d blijkt er geen weg naar e te zijn. De omweg naar het opnamepunt e maakt ook hier weer gebruik van het principe "via de oude weg terug": d-g-f-e-d-c-m-e; dat is veel korter dan d-g-h-k-j-b-c-m-e. Die route via e-d wordt ook wel een "8-vormige omweg" genoemd (en U kunt vast wel zelf bedenken waarom dat zo is…). Na de A dus naar de 4! Daarna is terug via de 2 de kortste route (g-d-c-m-e); tenslotte via k-j naar de 3, en vervolgens nogmaals langs de A naar het nieuwe opnamepunt g. De juiste controlereeks is dus A-4-2-3-A. (Zoals U ziet staan in mijn plaatjes de controles met de vlag tegen de rijrichting in, dit in tegenstelling tot wat tegenwoordig gebruikelijk is; sorry! - oude gewoonte…). En voor de goede orde: we gingen er hier vanuit dat bij het omrijden de grenslijn mocht worden overschreden (hetgeen vaak het geval is, maar dat kan per rit verschillen).

En hier is dan het bruggetje naar de Turfschiprit. Hier is het geen "oude weg", maar een afgepijlde weg. Het effect is ongeveer hetzelfde (maar dan anders!).

Route (grensbenadering): a-b-c-d-e-f-g-c-b-h-k-m-t-s-z. Na controle V worden we bij e naar rechts gepijld (naar g); het opnamepunt wordt f in de richting g.

De kortste route naar f is nu het verrassende g-f-e-d-c-g-e-f! Niet echt een 8-vormige route, maar het lijkt er wel op. Beloning: controle 30. Alle andere mogelijke routes zijn veel langer; controles 29, 31 en X (keerlus) zijn dus fout (maar uiteraard komen we hierna nog wel langs de W en de X).

Voor wie het lezen helemaal tot hier heeft volgehouden kan ik nog melden dat de volgende afleveringen de resterende ritten van 2015 (de Pijlenrit en de Golfrit) zullen behandelen, maar ook de Turfschiprit komt nog een keer langs, want daar was iets leuks met de "truc met het viaduct". En dan is het al weer tijd voor de Teamrit, dus we komen hier het jaar wel door!

Tot slot nog even een opmerking. In een van de voorgaande columns schreef ik "in de Stoppelrit kan je er niet omheen: de Beltman-puntjes"; hoewel niet bedoeld als woordgrapje was het er wel een: je kan er natuurlijk juist wel omheen! Net zo iets als "ik heb rittenrijden als hobby, dat houdt mij van de straat"; niets is minder waar! Overigens, over Beltman-puntjes gesproken: U kon op het kaartfragment van de Teamrit 1983, aan het einde van de vorige column, zien dat daar ook al een Beltman-puntje avant la lettre in voorkwam (bij de steenfabriek rechts van pijl 3); zo nieuw is dat allemaal dus niet…

Oh ja, de oude doos! Komt dit U bekend voor? Arie Boot, de bestuurder van "mijn" chauffeur Jos Bruin in de tijd dat die zelf nog als navigator optrad, had de gewoonte na een goed gereden rit op te merken "dat hebben WE goed gedaan", en na een minder goede prestatie "dat heb JIJ slecht gedaan"…

Tot over twee weken!