Je hebt pijlenritten en je hebt "de" Pijlenrit. De laatste (met een hoofdletter), de nationale kampioenschapsrit van de regio Oost (de voormalige RAC Oost, toen de rittensport nog onder de KNAC viel) is het onderwerp van deze aflevering; in maart van dit jaar werd maar liefst de 67e editie van deze legendarische rit verreden.

De vorige aflevering van deze column stond vol met voorbeelden van het begrip "terug over de oude weg". Dat zult U in de column die U nu leest niet tegenkomen! En wel omdat de Pijlenrit al jarenlang gebruik maakt van het reglementsartikel dat zegt dat je bij een versperring van de route een NIEUWE route moet construeren (naar de pijl die aan de beurt is), en dus NIET moet herconstrueren naar de oorspronkelijke route. Ook dan zou zo'n oudeweg-constructie trouwens wel mogelijk zijn, maar de vallen in de Pijlenrit zijn meestal van een andere aard.

Overigens: uitzetter Herbert Beltman (ja die van de Beltman-puntjes – of zijn die toch van vader Henk?), die tot mijn genoegen vertelde dat hij deze columns met plezier leest, kon bijna niet wachten tot "zijn" rit hier aan de orde zou komen. Hij bood al aan de digitale kaarten op te sturen, nog voordat ik daarom had gevraagd!

Drie zaken zijn in de Pijlenrit bijzonder belangrijk:

1. Pijlen mogen ALLEEN in de route worden opgenomen als ze aan de beurt zijn (en verder mogen ze nooit meegaand of tegengesteld, geheel of gedeeltelijk, worden gebruikt; zelfs kruisen van een pijl is niet toegestaan).

2. Er dient in de eerste plaats over zo kort mogelijke afstand over witte wegen te worden gereden, en in de tweede plaats zo kort mogelijk over rode wegen. Met andere woorden: liefst alleen over gele wegen (andere kleuren waren er dit jaar niet), als dat niet kan dan zo kort mogelijk over rood, en als dat ook niet kan dan zo kort mogelijk over wit.

3. De opdracht "17 VV" betekent: pijl 17 is vervallen, doorgaan met pijl 18, en pijl 17 dient voor de rest van de rit als niet aanwezig te worden beschouwd. Daarentegen betekent de opdracht "DMP 18": een nieuwe route maken naar pijl 18, waarbij tot het bereiken van die pijl alle op de kaart voorkomende pijlen tijdelijk als vervallen ("VV") worden beschouwd. En let hierbij op: het onder een pijl liggende weggedeelte wordt geacht geel te zijn!

U kunt zich voorstellen (voor zover U het al niet uit eigen ervaring weet) dat een uitzetter aan de hand van deze regels allerlei interessante vallen kan verzinnen. Ik ga er hier een aantal laten zien. NB: Alles wat hier blauw of groen is stond niet op de wedstrijdkaart, maar is door mij ter verduidelijking toegevoegd.

Eerst  een voorbeeld van zo'n vervallen pijl. Op het begin van pijl 2 staat controle V met opdracht "2 VV". In eerste instantie zou je na pijl 2 via de rode weg a-b naar pijl 3 willen, maar nu pijl 2 vervallen is blijkt er een slimmere route: na pijl 2 van a naar het trapeziumvormige lusje d, dan weer terug naar a, en dan pijl 2 tegengesteld rijden (dat is nu immers een gele weg zonder pijl - zie boven) om tenslotte via de rode weg c-b naar pijl 3 te gaan; via c-b is net iets minder over rood dan via a-b!

En ook van pijl 3 naar pijl 4 loopt de route nu over de "gele pijl 2" (meegaand), want dan wordt het hele rode stuk c-b-a vermeden.

Vervolgens een voorbeeld van "zo min mogelijk wit respectievelijk rood". Op weg naar pijl 4willen we eerst helemaal over gele wegen, dus via a. Op de eerste samenkomst van wegen helemaal bovenaan het kaartfragment worden we naar rechts gepijld en komen vervolgens via b en c bij het driehoekje bij de "M" van "Markelose". Het minste rood is nu NIET naar het zuiden (via d), maar keren om het driehoekje (waarop controle M) en via c-b en alsnog via a: minder rood! De weg van het driehoekje naar het noordoosten is echter afgepijld (blauw streepje op het kaartfragment), zodat nu via tweederde driehoekje (weer langs de M) en dan naar het zuiden de volgende optie is. Ook de weg naar het zuiden is afgepijld, waarna weer via tweederde driehoekje (derde keer de M) de laatste "uitgang" van het driehoekje moet worden benut, om tenslotte via e en verder over gele wegen toch via a naar pijl 4 te gaan.

Een klein grapje tussendoor: de pijlen 7 t/m 9 staan op de kaart in de volgorde 7-9-8. Dus na pijl 7 via geel en rood links van Markelo, om pijl 9 heen naar pijl 8. Beloning: controle B, met opdracht "1R - 9 VV", waarmee toestemming wordt verkregen om alsnog over pijl 9 naar pijl 8 te rijden. Maar niet vergeten: pijl 9 BLIJFT vervallen. Dus na pijl 8 niet linksaf naar pijl 9 (foutcontrole R met "HK - DMP 10"), maar meteen rechtdoor naar pijl 10!
Na pijl 16 een variant op het gebied van doorgetrokken bermlijnen: let op de (niet-)aansluiting rechts van de tekst "Morshuis" (zie onderstaande figuur voor een uitvergroting). Dus toch maar over een stukje wit, via controle E.

Ook iets om steeds attent op te zijn is het volgende. Op weg naar het begin van pijl 18 (let op: dat is op de weg vlak boven de tekst "Heksel") staat controle B met "DMP 19". Mooi, dan mogen we dus (omdat onder het allereerste stukje van pijl 18 geen weg blijkt te liggen) bij de Y-paal pijl 18 oprijden (want die is nu tijdelijk vervallen) om dan rechtdoor op weg naar pijl 19 te gaan. Mis! Weliswaar is het zo dat onder pijl 18 geacht wordt een gele weg te liggen, maar het kleine stukje van de punt van de pijl naar de viersprong met de rode weg is en blijft natuurlijk wel wit! Dus toch maar via controle S.
Dit is ook een leuke. De route van pijl 20 naar pijl 21 loopt via a-b-c, om het wit bij d te vermijden. Als we bij a linksaf slaan blijkt het echter vanwege een verkeersbord "alleen rechtdoor toegestaan" verboden om direct bij b rechtsaf de rode weg naar c op te gaan. Nu lijkt het erop dat we toch bij d over wit moeten rijden. Maar als we goed kijken zien we bij e een piepklein driehoekje dat we als keerlus kunnen gebruiken (met een heel klein stukje wit, maar minder dan dat bij d) om daarna vanuit e bij b linksaf de rode weg op te gaan (in de hoop dat dat wel mag). Maar voordat het zo ver is worden we gekeerd door controle 21, waarna we uiteindelijk toch via d moeten rijden.

Maar daarbij niet vergeten het kleine stukje wit bij e te vermijden door het driehoekje rechtsom te nemen! De juiste controlereeks is dus L-21-L.

En tot slot nog een situatie met een vervallen pijl. Alle wegen naar pijl 22 blijken afwezig of afgepijld, en we krijgen uiteindelijk controle N met "DMP 23". Dus zijn tot het bereiken van pijl 23 alle pijlen vervallen, inclusief pijl 23 zelf! En daarom kunnen we nu pijl 23 geheel tegengesteld rijden (geel!) om via het rode vierkantje (met daarop de toepasselijke controle 23) te keren teneinde netjes aan het begin van pijl 23 uit te komen (die er nu weer wel is…). Tsja, je moet blijven opletten!

Tot zover dit college "hoe rijd ik een Pijlenrit". Ik hoop ook de tot-nu-toe-niet-deelnemers enthousiast te hebben gemaakt. De Pijlenrit is anders dan andere ritten, maar heeft zo z'n eigen charme!

Opmerking: Mijn co-equipier Jos Bruin is van mening dat deze columns (vooral de recentere) "te moeilijk" zijn, en "alleen te begrijpen door top-A-klassers". Ikzelf schat mijn lezers hoger in, maar ik houd mij aanbevolen voor Uw op- of aanmerkingen! (Gebruik daartoe eventueel de optie "Voeg een reactie toe" die U hieronder ziet.)

We besluiten weer met "de oude doos". Over Jos Bruin gesproken, diens vroegere chauffeur Arie Boot (die hier al eens eerder ter sprake kwam) reed eens op een splitsing rechtdoor tegen een paaltje aan "omdat Jos niet op tijd had gezegd of hij naar links of naar rechts wilde".