subtitel:"de truc met het viaduct"

Zoals eerder aangekondigd kom ik nog even terug op de Turfschiprit, en wel vanwege de "truc met het viaduct". Voor wie hier niet bekend mee is eerst even een toelichting. (Ook deze aflevering valt  - helaas? - in de categorie "moeilijk". Maar hopelijk is het wel leerzaam; ik ga in ieder geval mijn best doen om het zo duidelijk mogelijk uit te leggen.)

Als in een grensbenaderingstraject een viaduct voorkomt, dan dient U eerst net te doen of dat viaduct een gelijkvloerse samenkomst van wegen is (zeg maar een viersprong). Als U op basis van het grensbenaderingsprincipe op die viersprong bijvoorbeeld linksaf zou moeten slaan (hetgeen natuurlijk niet gaat omdat er in werkelijkheid een viaduct ligt), dan dient U de route zodanig te construeren dat U zowel voor als na het viaduct over de "gewenste wegen" rijdt. ZIe de eerste figuur, aan de hand waarvan ik twee voorbeelden laat zien.

1) Simpel: als de gewenste route van a naar d gaat (a-x-d), dan wordt de route a-x-e-f-x-d.

2) Iets lastiger: als de gewenste route van b naar d gaat (b-e-x-d), dan wordt de route b-e-x-m-x-e-f-x-d.

Deze beide routes kunnen overigens ook in omgekeerde richting voorkomen (als de gewenste route van d naar a, respectievelijk van d naar b zou gaan).

 

Ingewikkelder lijkt het als het viaduct twee maal in de route voorkomt, maar dat zijn twee problemen die je gewoon één voor één moet oplossen; zie de volgende figuur.

We willen hier grensbenaderen van a naar b, tegen de wijzers van de klok in ("aanhoudend rechts"), dus de gewenste route is a-x-g-h-x-b.

Dat splitsen we in twee problemen: eerst a-x-g (oplossing: a-x-h-g-x-k-x-g), en dan h-x-b (oplossing: h-x-p-x-h-g-x-b).

De totale route krijgen we dan door beide oplossingen achter elkaar te zetten:

a-x-h-g-x-k-x-g-h-x-p-x-h-g-x-b.

En om dit nog iets op te leuken: als die lusjes bij k en p aan de andere kant van de weg zouden liggen (dus rechts in plaats van links), dan zouden ze ook nog in de grensbenadering zelf voorkomen, lusje p aan het begin, en lusje k aan het eind!

Maar nu! In de Turfschiprit kwam een viaduct voor dat zelfs DRIE keer in de route zat. Bekijkt U eerst zelf het volgende plaatje, en kijk eens of U er uit komt. De grensbenadering gaat van a naar z, met de wijzers van de klok mee ("aanhoudend links"). Ik verklap alvast dat geen enkele deelnemer dit goed heeft opgelost! (NB: De controles zijn hier alleen zichtbaar tegen de vlagrichting in.)

De juiste oplossing is  15 - 17 - 20 -17 - C.  Had U dat ook? De "grap" was dat de meeste deelnemers bij het intekenen dit stukje even oversloegen, onder het motto "dat zien we wel als we daar zijn". En toen ze daar inderdaad waren bleek het gehele gebied (Hazeldonk) afgesloten te zijn door de controle 15. "Dus": deze controle noteren, en verder doorgaan met de grensbenadering: naar de 17 en de C? Nee! En nu blijkt hoe geniaal deze val in elkaar zat, want wie de route daadwerkelijk zou hebben ingetekend zou dan hebben ontdekt dat de route niet EENMAAL maar TWEEMAAL het gebied binnenging (zie de uitleg hierna). Dus na de 15 keren via lusje k (controle 17), en dan terug om het viaductgebied voor de tweede maal binnen te gaan (hoofdroute rijdend). Beloning: controle 20. En pas hierna verder langs de (bijna) "gratis" 17 en daarna de helemaal gratis C. Een zeer fraaie val!

Uitleg: Drie keer linksaf bij het viaduct, dus (zoals hierboven uitgelegd): probleem splitsen in drie deelproblemen. Als volgt:

1e keer viaduct: de gewenste route is b-x-e; de te rijden route wordt b-x-d-j-x-e. Simpel!

2e keer viaduct: de gewenste route is e-x-d; de te rijden route wordt e-x-j-d-x-b-h-k-h-b-x-d. Minder simpel.

3e keer viaduct: de gewenste route is j-x-b; de te rijden route wordt j-x-e-f-e-x-j-d-x-b. Inmiddels toch ook wel duidelijk?

En deze drie "te rijden routes" samen vormen de hoofdroute, die zo volledig mogelijk gereden moet worden. Dat wordt dus, samen met een paar stukjes "gewoon" grensbenaderen (even diep ademhalen): a-b-x-d-j-x-e-f-e-g-e-x-j-d-x-b-h-k-h-b-x-d-j-x-e-f-e-x-j-d-x-b-h-k-h-z.

En U ziet: de hoofdroute verlaat tussentijds het gebied om het daarna via keerlusje k opnieuw binnen te gaan! Dus na gekeerd te zijn door de 15 kan de hoofdroute heen en weer naar k gereden worden (ware het niet dat dit op de terugweg verhinderd wordt door controle 20, die aan alle heen-en-weer-gerij een eind maakt). Mocht U het nu nog niet doorgronden: duidelijker kan ik het niet uitleggen… (maar U kunt niet zeggen dat ik het niet geprobeerd heb).

Om te voorkomen dat deze column alleen maar over moeilijke viaductconstructies gaat laat ik hier ook nog maar iets anders uit de Turfschiprit zien, hoewel dit eigenlijk meer thuis zou horen in een vorige aflevering, want het is weer iets uit de categorie "terug over de oude weg".

We zijn weer aan het grensbenaderen met de grens aan de linkerhand, en willen dus de route a-b-c-d-b-a rijden. Bij b blijkt er geen weg naar c te zijn, zodat we de route moeten opnemen bij d in de richting b. Dat kan maar op één manier: een keerlus via b-d-e-k-g-h-k-e-d.

Echter: bij d gaat de weg niet naar e, maar rechtdoor naar f (oranje). Bij f aangekomen kunnen we nog steeds naar de keerlus via h (controle O), maar er is nu opeens ook een kortere route mogelijk: f-e-d (controle M). Overigens: na het rijden van de keerlus via h (wat dus niet de goede route is) moeten we toch ook naar de controle M, want de niet-kaartweg f-d mogen we uiteraard niet gebruiken!

Bijna tot slot van deze aflevering weer iets uit de oude doos: Ooit vormde ik een gelegenheidsequipe met Frits Wessels (ja die van het Wessels-effect). Op een bepaald punt moesten we linksaf en direct daarna rechtsaf, dus ik zei (volgens mijn gewoonte) "links-rechts". Antwoord van Frits: "ja wat wil je nou, links of rechts?"

Behalve die oude doos heb ik trouwens ook een "nieuwe doos", waarin de ritten van de afgelopen paar jaar zitten. En al zeg ik het zelf, die zitten daarin keurig opgeborgen. Niettemin is er één situatie die wel in mijn hoofd zit maar die ik niet kan vinden in die doos. Wie weet uit welke rit het volgende fragment komt mag het zeggen… De situatie zal wel niet 100% kloppen (ik geef hem immers uit mijn herinnering), en de controles stonden misschien ook iets anders, maar het basis-idee is wel in orde. Het is alweer een voorbeeld van "terug via de oude weg".

De te rijden route (pijlenrit) is hier a-b-c-d-e-f. Bij x worden we door een ritpijl gedwongen de nieuwe aansluiting x-y te gebruiken (die de gemeente heeft aangelegd ter vervanging van de oude aansluiting c-y; door mij zoals inmiddels gebruikelijk met oranje aangegeven). We kunnen het stukje c-y van de route ophalen door een herconstructie te maken naar c; maar hoe? De eerste mogelijkheid die wellicht in het oog springt is omrijden via y-d-e-i-h-c (controle K). Maar dat kan korter! Wat dacht U van keren bij lusje d en dan via y-c-b-g-h naar c? Dat zou opleveren: controle 7, en dan bij y gedwongen naar x, en dan controle L. Maar als U dat eenmaal heeft bedacht zou U ook op het idee moeten komen dat het nòg korter kan: waarom zou U van y heen en weer naar d rijden als U bij y ook meteen linksaf naar c kan? Natuurlijk, er ligt duidelijk zichtbaar geen weg van y naar c, maar die afwezige weg staat wel op de kaart! Met andere woorden: we WILLEN bij y linksaf, en omdat dat niet gaat moeten we wel rechtsaf. MAAR: dan is controle 7 fout, omdat we nu voorkennis hebben van het feit dat je niet van y naar c kan (en dus niet via d-y-c mag construeren), terwijl y-x niet op de kaart staat en d-y-x dus ook niet mag). Derhalve blijkt de route via controle K toch de enige juiste!

(NB: alle goede en foute routes lopen - althans in mijn versie van het probleem - uiteindelijk via controle P, die met "HKR - DMP 4" opdracht geeft met pijl 4 verder te gaan.)