Hoe vaak moet je iets uitleggen voordat je het zelf onthoudt? In deze rubriek heb ik al verschillende keren uit de doeken gedaan hoe het zit met "terug via de oude weg", al dan niet in combinatie met een 8-vormige omrijroute, dus je zou zeggen dat ik dan zelf ook weet hoe daar mee om te gaan. Maar ja, theorie en praktijk, dat is niet hetzelfde…
In de Twentse Stoppelrit van 8 oktober, alweer de 8e (van de 9) nationale kampioenschapsritten, kwam dit principe een paar keer voor, maar pas "toen ik wakker was" (na in de rust gehoord te hebben wat ik in het eerste traject fout had gedaan) begon ik deze problemen op de juiste manier op te lossen. De eerste keer, voor de rust dus, had ik mijn eigen columns blijkbaar nog niet paraat, want toen ging het dus mis!
Ik laat die situatie maar meteen zien, dan hebben we dat ook maar weer gehad... Links de wedstrijdkaart, met daarin door mij de route van punt 4 via 5 naar 6 ingetekend (rood), en rechts de als altijd uitstekende uitleg van uitzetter Henk Beltman, door mij zoals gebruikelijk aangevuld met enkele letters (blauw), om in de nu volgende tekst naar te kunnen verwijzen.
Vooraf even dit: let er op dat [1] de wegen bij x en y daar niet op elkaar aansluiten, en [2] bij m de wegen c-m en m-n wèl op elkaar aansluiten, dwars door de tekst "Natuurreservaat". Bij het rijden van de (rode) route (dus a-b-c-d) stuiten we, na de controle H, op een afpijling: de weg b-c mogen we niet in. Het opnamepunt is c, richting d. Door de cirkel ten noorden van het viaduct over de A1 (die cirkel betekent overigens dat de situatie ter plaatse geacht wordt exact overeen te stemmen met de kaart) wordt onze aandacht gevestigd op de keerlussen aan de bovenkant van de kaart, rond p en rond q. Via zo'n keerlus (en die rond p blijkt na enig meten de kortste te zijn) kunnen we punt c vanuit noordoostelijke richting benaderen, zodat we inderdaad de route bij c naar d kunnen vervolgen. Oplossing dus: controle F (en niet controle 5, op de verkeerde lus). Heel mooi allemaal, maar wat we dan over het hoofd zien (U niet, want door de inleiding weet U al waar het heen gaat…) is dat er een kortere route is: b-d-c-b-a-n-m-c! Inderdaad, een (min of meer) 8-vormige omweg; dat je niet van b naar c mag wil niet zeggen dat die weg in de andere richting ook niet mag worden gebruikt. Beloning: controle N met opdracht "HKR", zodat daarna nog steeds moet worden gekozen tussen de F en de 5.
Nu we toch in de stemming zijn gaan we maar meteen verder met een andere leuke situatie in het ochtendtraject. Hoe lang blijf je de volgende weg rechts proberen als al die wegen steeds een keercontrole opleveren? Klinkt wat cryptisch, maar de uitleg volgt.
De hoofdroute, van pijl 8 naar punt 9, is weer in rood aangegeven op het kaartfragment links, en de door mij iets aangepaste uitleg van de uitzetter ziet U rechts, de route heet daar a-b-c-d-e. Het probleem ontstaat voorbij stempelcontrole D, als blijkt dat de weg a-b vlak voor b naar links afbuigt om uit te komen bij x; we dreigen zodoende het stukje b-x te missen. De omrijroute ligt voor de hand: een rondje x-c-n-p-b. De beloning hiervoor is keercontrole 15. En nu? Als de eerste weg rechts niet gaat, dan maar de tweede: c-d-m-n-p-b. Alweer een beloning: keercontrole 17. Herhaling: en nu? Dan maar de derde weg rechts (de blauwe route d-e-s-m-n-p-b)? Dat zou controle E opleveren, plus de opdracht "HK-DMP 9" (hier keren, doorgaan met punt 9). Maar nee, we zijn inmiddels zo ver van punt b verwijderd dat het nu (vanaf controle 17) korter is om terug te rijden en een keerlus te maken: d-c-b-p-k-p-b (deze keerlus voert over het driehoekje bij k, en gaat daar een stukje over pijl 8; dat was toegestaan, mits de pijl niet tegengesteld werd bereden). Ergo: na de 17 dus niet naar de E, maar naar het noorden, totdat controle 16 ons keert en we automatisch in de goede richting bij b uitkomen. De juiste controlereeks is dus D-15-17-(E)-16 (foutcontroles worden meestal tussen haakjes geplaatst). Let wel: toen we bij de 15 stonden was het nog niet korter om de keerlus te nemen, maar bij de 17 was dat wel het geval. Met dit soort trucjes proberen uitzetters je in de val te lokken!
Hierboven schreef ik al dat deze Stoppelrit (weer) was uitgezet door Henk Beltman. En de oplettende lezer denkt dan natuurlijk meteen: "daar komen die Beltman-puntjes weer". Die piepkleine ommetjes zijn hier al diverse keren besproken, en er zijn mensen die denken dat ik die betiteling heb bedacht. Maar dat is niet het geval, ze noemden ze daar in Twente al zo toen ik er over begon te schrijven. (Misschien is "bloggen" hiervoor overigens een betere term dan "schrijven", maar dan had de NRF deze rubriek "blog" moeten noemen, en geen "column"; het is nu een beetje laat om dat nog te veranderen…)
De deelnemers kennen het begrip "Beltman-puntje" zo langzamerhand ook wel, en speuren dus bij de start de kaart al af om te zien waar ze zitten (het lijkt wel Pokémon Go). Maar dat weet de uitzetter ook, dus die probeert die dingen nu ook nog te verstoppen! Kijkt U eens naar de volgende vier kaartfragmenten; waar zitten de Beltman-puntjes (ik verklap nog niet hoeveel het er zijn)?
Ook een leuke vondst was deze (zie onderstaand linker plaatje). Als U, rijdend van A naar B, een keerlus moest maken, hoe zou U dat dan doen? Er is een mooie grote driehoek in de rechteronderhoek van het kaartfragment, maar die is het niet! Ziet U die cirkel met een "2" er in? Die geeft aan dat de N347 twee rijstroken heeft. Maar: kaarttekens onderbreken de weg niet, en bovendien bevindt zich net ten zuidwesten van die "2" een parkeerplaats, die net om de cirkel heenloopt. Samen met de N347 zelf vormt die dus een prachtige keerlus. En om het nog lastiger herkenbaar te maken gaat de weg van "B" daar naar toe via een door de uitzetter persoonlijk aangelegde tunnel! Knap tekenwerk trouwens, want rechts ziet U hoe het er op de originele stafkaart uitziet (een oudere versie overigens, maar het wegenpatroon is hetzelfde).
Omdat ik hierboven met de deur in huis viel door meteen met de voorbeelden te beginnen zonder enige inleidende tekst heb ik het nog niet over de rit als geheel gehad. Maar ik denk dat U uit al het bovenstaande wel kunt afleiden dat het een goede en leuke rit was. Omdat de constructies eenvoudig waren (kortste route) en er geen sprake was van "zo weinig mogelijk over rood" of "zo min mogelijk tegengesteld" (dat laatste mocht simpelweg helemaal niet) zaten de problemen meer in het echte kaartlezen: het zien van ommetjes en (vooral) het onderkennen van wegverleggingen. En dat alles gelardeerd met een aantal "slimme herconstructies" (zie de voorbeelden hiervoor). In een rit van dit type moet je als deelnemer contant alert blijven, en je weet nooit of je iets over het hoofd ziet. En het zat allemaal prima in elkaar, hulde! Dat geldt trouwens ook voor de uitvoerige uitleg (zoals U inmiddels wel weet een stokpaardje van mij). Henk Beltman zegt niet "a-b afgesloten, opnemen bij c via d-e", nee hij schrijft hele stukken prettig leesbaar proza om de bedoeling duidelijk te maken. Ik geef enkele voorbeelden (zonder plaatjes, het gaat nu even om de tekst):
[1] "Van pijl 10 naar punt 11 gaan we naar het noorden. Direct na pijl 10 een flinke wegverlegging. De route daar bij a weer oppakken is echter eenvoudig. Even naar rechts, een lusje draaien op dat prachtige eeuwenoude stukje weg en weer terug. Ja, we gaan natuurlijk ook van de mooie hoekjes Markelo genieten. Controle X. Rond de wegwijzer kan natuurlijk ook, maar da’s niet zo leuk."
[2] "Op weg naar punt 18 rijden we bij a tegen een schrikhek aan. NIET LETTERLIJK, hoop ik. Rechtsaf gaat niet (doodlopend), linksaf staat ook een schrikhek. Er is wel een doorsteekje naar de kaartweg van wel zo’n 13 meter. Dat doen we. Daarna de hoofdroute opnemen bij b via keerlus c. Daar controle 8. Net voor de VTC nog een dwangpijl naar rechts (om geen verkeersovertreding te hoeven maken!)"
[3] "De route van punt 7 naar pijl 8 gaat over een weg met vele bochten. Da’s even opletten waar de weg linksaf ligt. Die is er niet! Verderop ligt wel een zandweg, maar dat is de kaartweg niet. Doorrijden dus door de cirkels en we komen bijna vanzelf bij het opnamepunt."
[4] "Pijl 18: Net voor het begin van de pijl zit er een hoekje aan de weg. Uiteraard rijden we dit hoekje. Echter: geen controle. Op de pijl ook een hoekje. Nu wel een beloning: controle U. Weer een stukje verder is er geen hoekje aan de pijl, maar ligt er in werkelijkheid een mooie driehoek met een mooie controle. Uiteraard laten we die links liggen."
Geef toe, dat leest toch een stuk lekkerder…
Ik heb het hier al eens gehad over mijn "hobby" controles voorspellen. U weet wel, je hebt net de 33 en de 31 gehad, en kondigt nu aan dat de volgende wel de 32 zal zijn. Als dat inderdaad zo is dan zeg je "zie je wel, ik begrijp het", als het de 34 is dan zeg je "bijna goed", en als het de 56 is dan zeg je "lekker logisch…" of "die uitzetter begrijpt er ook niets van". Ik ga nu een stapje verder en schrijf vast het begin van de volgende column, die over de Ster van Valkenburg van volgende week zaterdag:
"Niet kruisen! Hoera, weer eens een rit waar je pijlen niet mag kruisen. Altijd goed voor een paar leuke valletjes. Ook in deze Ster van Valkenburg had uitzetter Henri Wolfs er weer een paar verwerkt. Ik laat ze U zien." En nu maar afwachten of het uitkomt…
O ja, U heeft nog de oplossing van de Beltman-puntjes tegoed (zie boven). In fragment a zit een klein bijgetekend driehoekig ommetje boven de "ch" van "Dorpsesch", maar dat is niet een echt Beltman-puntje, want zo duiden we eigenlijk alleen een stipje aan dat op een bestaande samenkomst van wegen is getekend. Zoals in fragment c, daar zit er eentje op de driesprong ten zuiden van de "u" van "Beusbergen". Dat is nog een "normale". Maar die op fragment b zit behoorlijk goed verstopt: pal boven de tweede "n" van "Hessenneem"! (Rare naam, Hessenneem? Klopt, er stond oorspronkelijk Hessenheem, maar die h moest wijken voor het puntje…!) In fragment d zit geen puntje (bij mijn weten), maar heeft U daar de voetbrug (Vbr) gezien? Ook al verstopt, in het bos: door de bomen zie je de voetbrug niet…