Om de (te?) lange zomerstop enigszins te doorbreken heeft U in augustus hier een column kunnen lezen over "kaartlezen een eeuw geleden". Daar hebben verschillende lezers op gereageerd, en men vond het besproken epistel blijkbaar, net als ik, een amusant boekje. Zelf was ik in diezelfde maand augustus een weekje in Engeland, en wel in het graafschap Suffolk, rond de stad Ipswich; wij verbleven in een cottage in het leuke stadje Woodbridge, hetgeen nog leuker is als U weet dat mijn woonplaats Woubrugge is...
Bij het rondrijden over de superleuke Engelse weggetjes (extra leuk door het links rijden in de eigen auto, dus met het stuur links) zag ik een mooi voorbeeld van iets dat ik al wist: dat je daar als uitzetter geen water over de weg hoeft te tekenen, want dat dat daar in werkelijkheid gewoon voorkomt, compleet met waarschuwende verkeersborden (foto a)! De straat (foto b) heette geen Waterweg (zoals laatst in de Krabbenrit), maar het huis ernaast (foto c) had wel een toepasselijke naam. Zo erg als op foto d heb ik het gelukkig niet meegemaakt.
Maar gelukkig konden we vrij snel na de vakantie weer verder met wat wij het echte kaartlezen noemen: de Cannenburghrit was zoals gebruikelijk de eerste rit van het naseizoen. Maar ja, wat is gebruikelijk? Volgend jaar zullen we dit niet meer kunnen zeggen, want deze editie van de Cannenburghrit was helaas de laatste. De reden hiervoor is dat de organiserende vereniging Fasna aan het eind van dit jaar zal worden opgeheven, hetgeen te maken schijnt te hebben met de vergrijzing van deze club, of in ieder geval van het bestuur daarvan. Blijkbaar geen jongeren die het stokje kunnen en willen overnemen. Jammer! In de wandelgangen was te beluisteren dat het hiaat dat hierdoor op de rittenkalender ontstaat zal worden opgevuld door een nieuwe rit, die door de overkoepelende NRF zelf zal worden georganiseerd. De tijden van de KNAC Herfsttocht herleven! (Toen de rittensport overging van de KNAC naar de NRF verviel die KNAC Herfsttocht, en kwam daarvoor in de plaats een nieuwe rit met de originele naam Vijfde Rit, naast de toen vier bestaande nationale ritten die door de vier RAC's werden georganiseerd; en toen die RAC's werden opgeheven kwam het huidige systeem daarvoor in de plaats, met als voordeel dat er nu geen vijf maar negen ritten per jaar zijn). Omdat voor genoemde nieuwe NRF-rit de naam "Finale-rit" rondzingt, en deze rit (dus) aan het einde van jaar gepland is (althans, dat schijnt de bedoeling te zijn), is het vermoeden gerechtvaardigd dat er wellicht enige verschuivingen op de kalender zullen plaatsvinden. We gaan het zien...
Even er tussendoor: toen ik op het internet bovenstaand "flood"-bord aan het zoeken was kwam ik ook dit plaatje tegen. Dat je hier moet stoppen is wel duidelijk, maar geen idee hoe je daarna verder zou kunnen gaan!?
Wie het weet mag het zeggen...
Ik heb het even kunnen uitstellen, maar nu wordt het toch echt tijd om het over de Cannenburghrit te hebben. Deze rit is genoemd naar kasteel Cannenburgh (of Cannenburch, daar zijn de geleerden het niet over eens), en zowel in het eerste als in het tweede traject kwamen we daar ook daadwerkelijk langs. Een rit die zijn naam eer aandoet, en dat is niet altijd zo: ik herinner me KLM-Nachtritten die overdag werden gereden, SLS-rally's die NIET naar Luxemburg gingen (in plaats van Scheveningen-Luxemburg-Scheveningen was er toen Scheuren Langs Schimmert), Voorjaarsritten in het najaar (veroorzaakt door de oliecrisis, dus dat zal rond 1973 zijn geweest), Nachten om de Lange Jan (NOL), die helemaal niet om Amersfoort heen gingen, DPR's die in slechts één provincie werden verreden, en ROZ-en (wat is het meervoud van ROZ?) die allerminst rondom de Zuiderzee gingen (via de dijk Enkhuizen-Lelystad in plaats van traditioneel over de Afsluitdijk, dus eerder RIZ dan ROZ: Ronde IN de Zuiderzee?). Omdat niet iedereen tijdens de rit tijd had om dit kasteel te bewonderen hierbij dan maar een foto (gelukkig hebben we de foto's nog...).
Nog even er tussendoor: waarom heet die club eigenlijk Fasna? Simpel, Fasna is de oude naam van Vaassen, en dat liet uitzetter Dik Vervoort ons nog even zien ook: het eerste traject liep van de start in wereldstad Oene via Epe naar Vaassen, en het tweede traject van Vaassen terug naar Oene; alleen waar 's morgens Vaassen op de kaart stond (zie linker kaartfragment) bleek 's middags Fasna te liggen (zie rechter kaartfragment). Knap digitaal tekenwerk trouwens, alle wegen en andere geografische aanduidingen onder de tekst "Fasna" zijn (vrijwel) exact hetzelfde gebleven! Je moet héél goed kijken om een minuscuul verschil te kunnen ontdekken: het huis aan de rechterkant van de V is bij de F verdwenen, en daarvoor in de plaats lopen door die F wat vreemde hoogtelijnen. Conclusie: die F komt ergens anders vandaan en is over de V heen "geplakt"; uiteraard, zo zouden U en ik het ook doen, maar mij zou het nooit zo netjes lukken. Complimenten aan kaarttekenaar Herman van Lente! (En kijkt U zelf maar of U nog meer verschillen ziet.)
Intussen blijkt er ook een nieuwe fase aangebroken te zijn in de voortdurende discussie over de woonplaats van de uitzetter van de Ster van Valkenburg (Henri Wolfs; zie de columns over de Ster van 2015 en 2016): zou hij dan in Gelderland wonen?
Dan kan hij misschien in plaats van de Cannenburghrit de Ster van Epe uitzetten...
Als we zo nog even doorgaan wordt deze column geheel gevuld met allerlei randverschijnselen. Gelukkig heeft een webpagina geen vaste afmeting, dus van echt vol raken is nooit sprake. Maar het is nu wel de hoogste tijd om wat voorbeelden uit deze laatste Cannenburghrit te laten zien. Hoewel de rit niet bijzonder moeilijk was (in de zin van ingewikkeld) waren er talloze vallen en valletjes waarop je de mist in kon gaan; we beginnen met het begin (logisch, maar ik bedoel hiermee het eerste probleem uit het eerste traject).
Vanaf de start in Oene (blauwe vlag) moeten we de ingetekende lijn volgen, maar daarbij blokkering 1 omzeilen, dus (liefst) de lijn verlaten bij a, en weer opnemen bij b. Dat lijkt niet lastig: a-p-q-e-b. Als je dat deed haalde je keercontrole 10, of, als je het beter deed, keercontrole 12 (die in tegenstelling tot de 10 wèl op de kaartweg stond). Maar helaas was niet alleen de 10 fout, maar ook de 12. Heeft U al gezien waarom? De weg van p naar q wordt bij x gekruist door twee hoogspanningsleidingen, maar tussen die twee leidingen is de weg onderbroken! Deze keer was het dus geen water dat over de weg stroomt, maar was er toch wel sprake van "stroom over de weg". Bij b opnemen gaat dus helemaal niet, en het juiste opnamepunt is c, te bereiken via a-k-m-c, met als beloning controle A. Je zou de lijn nog wel bij b op kunnen nemen door te keren om het Beltmanpuntje bij e (controle B), maar dat is ook fout omdat dan de lijn tussen c en b tegengesteld wordt bereden, en dat was niet toegestaan. (NB: de 10 stond niet waar hij hier is ingetekend, maar dat doet er niet heel veel toe.)
Op dit kaartfragment zien we ook nog de controles F en C, voorbeelden van controles op zogenaamde ommetjes of uitwasjes van de lijn. Sommige zijn duidelijk zichtbaar (zoals dat met de F), sommige wat minder (zoals dat met de C). Ze geven in het algemeen niet veel problemen (al je ze tenminste ziet), maar in dit geval had niemand de F. Die was dan ook om onverklaarbare redenen verdwenen, en dat was de enige controle van de hele rit die geneutraliseerd moest worden (en het was nog wel de eerste controle, op 100 meter van de start...). Ik noem dit omdat het aangeeft dat de rit prima in elkaar zat; alles klopte en er was helemaal niets op aan te merken! Een mooi afscheid derhalve.
Afscheid? Wel van de rit, maar nog niet van deze tekst, we zijn pas bij blokkering 1! We maken nu een sprongetje naar blokkering 7, want dat is een mooi voorbeeld van een situatie waar een omweg samenvalt met een nevenroute, waardoor je gemakkelijk in de war kan komen: ben ik nu met de omweg of met de nevenroute bezig, en vergeet ik niet een deel van de route te rijden? Waar het om gaat is dat het "samenstel van ingetekende lijn en nevenroutes" (een nevenroute is de route om een blokkering heen) de zogenaamde hoofdroute vormt, en die hoofdroute moet zo nauwkeurig mogelijk worden bereden, en daarvan moet dus zo min mogelijk worden gemist.
De nevenroute om streepje 7 is a-b-c-d-s-e-p-g, en als we die rijden krijgen we eerst controle X om vervolgens op c-d te worden gekeerd door controle 17. Deze nevenroute (deel van de hoofdroute) moet worden opgenomen bij d>s, dus de omweg wordt c-k-u-e-p-g-h-d (de lijn mag niet tegengesteld worden bereden). Dat levert controle S op, en daarna op h-d keercontrole 2. Nu is d niet meer bereikbaar, en wordt het volgende opnamepunt s>e; we rijden dus h-s om vandaar de nevenroute af te maken: s-e-p-g (weer controle S), en tenslotte de ingetekende lijn te volgen (g-h-s-u-z). Alles bij elkaar is de oplossing dus X-17-S-2-S. En die laatste S kan je gemakkelijk vergeten door bij controle 2 te denken dat je klaar bent en direct naar z te gaan!
Tijd voor het tweede traject: een pijlenrit, waarbij de A-klasse de pijlen na het berijden ook nog eens moest benaderen (er omheen rijden), in de richting van het rode pijltje om het pijlnummer. Waarom ik deze situatie laat zien is omdat hier weer eens een oude val van stal werd gehaald: pijl 14 begint niet op punt x, maar op punt y! Wat is die streep dan die van x naar y loopt, zult U zeggen. Volgens de uitleg een "ongenummerd lijnstuk", maar wat dat is en wat je daarmee moet stond niet in het reglement; wel stond er, zoals meestal, "Een pijl kan ook bestaan uit een lijnstuk met een pijlteken; de pijl heeft dan de lengte van het gehele lijnstuk", maar dat is niet van toepassing, want x-y heeft geen pijlteken (zoals pijl 14). Wat het dan wel is? Je zou kunnen zeggen een heel lang en smal houten gebouw, want volgens de legenda zijn houten gebouwen zwart (en stenen gebouwen rood). Laten we het daar maar op houden... Wat het ook is, over x-y mogen we niet, dus de grap was dat je van pijl 13 niet via a-b-c-x naar pijl 14 moest gaan, maar via a-b-d-y (b-d is ietsje korter dan b-c-d), dus controle R was fout.
Een héél oud voorbeeld van deze val kunt U zien in de column over de Ster van Valkenburg 2015, waarin een stuk kaart van de Teamrit 1983 staat; als U goede ogen heeft kunt U zien dat daar met pijl 36 hetzelfde aan de hand is, het oudste voorbeeld dat mij bekend is.
We zijn begonnen bij het begin, laten we dan ook eindigen bij het einde, wel zo netjes. De laatste pijl voor de A-klasse was pijl 15 (16 t/m 18 waren alleen voor de B- en/of C-klasse). Na het berijden van pijl 15 moest die pijl ook nog benaderd worden (zoals hierboven uitgelegd), en dat diende zowel te beginnen als te eindigen op punt a, direct na de pijl. Die benadering loopt via a-b-c-d-g-h-k-m-j-n-a, met als valletjes ten eerste dat je de weg door de tekst "Boshoek" moest zien (na controles 33 en D dus ook de 32), en ten tweede dat er een weg loopt door de wegwijzer (Y) bij j (na controle 34 dus ook de 35). Het lastigste probleem kwam echter nog: hoe gaan we na de benadering (dus eindigende met n-a, stempelcontrole B) naar de finish (de gele vlag met de "F")? De kortste manier is na a keren via lusje b-p-c-b, en dan terug via a en n naar de finish in Oene (de "Oe" staat onder het pijlnummer 16B). Helaas (?) blijkt er geen weg te zijn van p naar c, en wat nu? Er zijn vrij veel mogelijkheden: [1] via p-q-z-w-d-c-b-a-n-finish, of [2] via de keerlus p-q-s-y-z-q-p en dan via p-b-a-n-finish, of [3] (als je die route ontdekt) via p-q-s-x-v-t-i-finish (via u mag niet, want andere pijlen dan "aan de beurt zijnde" mochten in het geheel niet bereden worden, ook niet gekruist of geraakt). Het vergt wat meetwerk, maar dan blijkt de "leuke" route via v de kortste: controle 3 (en dus niet de 31, en zeker niet de 13 die op een doodlopende kaartweg staat); ten slotte allemaal, goed- en foutrijders, via stempel B naar de finish.
Het einde van een zeer geslaagde autosportdag! En helaas ook van de Cannenburghrit; Fasna bedankt! (Dit kan je op twee manieren lezen, en die zijn allebei juist...)