Hoewel het er na de eerste lockdown even naar uitzag dat we in het najaar weer ritten zouden kunnen rijden heeft de "tweede golf" daar een stokje voor gestoken. Een blik op de rittenkalender leert dat we voorlopig nog even geduld moeten hebben. Laten we hopen dat we in het voorjaar van 2021 weer aan de slag kunnen. Voorspelling mijnerzijds: met hoge deelnemersaantallen (want iedereen zit momenteel te popelen van ongeduld)!
Laten we intussen eens kijken of er weer een column te vullen valt zonder dat er een recente rit te bespreken is. En dus vallen we noodgedwongen terug op de rubriek 'Varia', waarvan dit overigens al de 17e aflevering is.

Voor de statistici: dit is column nummer 101, dus tot nu toe is ongeveer 1 op de 6 columns er eentje uit de serie 'Varia'.

[ a ] Een bijna onopgemerkt foutje

Nu het Trump-tijdperk ten einde lijkt te zijn bestaat de kans dat termen als 'nepnieuws' en 'alternatief feit' (helaas?) langzamerhand uit het spraakgebruik gaan verdwijnen. Maar 'fact checking' houden we er wat mij betreft in: neem nooit voetstoots aan dat alles wat iemand beweert ook juist is! Een mooi voorbeeld is te vinden in de vorige column (nummer 100), en wel in hoofdstuk 9 van de uitleg van traject 3 van de Ronde door Vriesland 2020. In onderstaand kader herhaal ik mijn tekst en het plaatje van twee maanden geleden, en daaronder kunt u lezen wat hier niet klopte.

 

Enkele dagen na de publicatie van bovenstaande uitleg ontving ik een mailtje van Aad van Oosten. Aad had 0 fout (!) in traject 3, en je zou dus zeggen dat hij dezelfde oplossing had als de uitzetter. Maar hoewel hij geen afwijking had ten opzichte van de moederkaart was hij toch van mening dat de door mij gegeven uitleg niet helemaal klopte. En hij had gelijk: de route die werd beschreven in de hierboven geel gemarkeerde tekst levert wel de "juiste" controles op, maar om een andere reden! De beschreven route gaat van de "h" van "bosch" tot de "b" van datzelfde "bosch" tegen de (paarse) hoofdroute in, en Aad had een route gevonden die hetzelfde punt (de "c" van nog steeds hetzelfde "bosch") bereikte met minder tegengesteld: vanaf afpijling d doorrijden tot bij controle 21, daar linksaf langs controle E, vervolgens een keerlus maken door drie maal rechtsaf te gaan (over pijl 16) om dan helemaal links om het bos heen te gaan (langs de afpijlingen a, c en d) en bij afpijling f het bos weer in te gaan en bij het verlangde opnamepunt uit te komen. Vanwege controle 21 lukt dat echter niet, en vanaf het groen gemarkeerde tekstgedeelte gaat de route dan verder zoals beschreven.
Zowel de route van Aad als die van de uitzetter leveren daar dus E-21 op! Deelnemers hebben wel eens mazzel, maar uitzetters dus ook… Zou echt niemand anders dit gezien hebben?

[ b ] Droogritten

Zolang de reguliere ritten nog steeds worden afgelast moeten we ons behelpen met droogritten. Behalve de lange en moeilijke Rondes door Vriesland die in deze columns worden gepubliceerd is er gelukkig ook aanbod van kortere en minder moeilijkere droogritten. De bekendste zijn die van de Baronierijders (diverse uitzetters, zo'n 10 maal per jaar op www.baronierijders.nl > droogritten), van Jaap Jongman - en gastuitzetters - (4 tot 6 maal per jaar onder de naam DTR op www.rallynews.eu > Desk-Top-Rally), en van de Dutch Historic Rally Club (op www.dhrc.nl > DHRC-evenementen). Ik geef als voorbeeld een stukje uit de juli/augustus-droogrit van de Baronierijders, uitgezet door Sjef Huijbregts. Reglement: van pijl naar pijl kortste route; primair zo min mogelijk wit en secundair zo min mogelijk rood (dus liefst oranje, dan rood, dan wit); onder pijlen ligt een rode weg; alle wegen (ook pijlen!) mogen in beide richtingen worden bereden; na een keercontrole een nieuwe route maken (dus niet "de route opnemen"); controles alleen rechts van de weg. Hoe gaat u van pijl 8 naar pijl 12? De oplossing staat verderop.

RdV101 b 

[ c ] De Bos-atlas van Denksport

Omdat kaartlezen en puzzelen (vooral logisch puzzelen) raakvlakken hebben zijn er vast veel kaartlezers die ook graag logische puzzels oplossen. Bijvoorbeeld de puzzels in de uitgave "Logisch vakantieboek" van Denksport. Toen ik het novembernummer daarvan opensloeg (nr. 71), zag ik een advertentie met daarin de volgende teksten:

RdV101 c

Dat maakte nieuwsgierig. Snel naar de winkel, nog niet in voorraad, dus besteld, en na een paar dagen had ik dit in huis:

RdV101 d

Met op de achterkant deze tekst als aanbeveling:

RdV101 e

Het blijkt een puzzelboek te zijn waarin bij elke puzzel een kaart staat (van een stad, een regio, een land of een werelddeel, hetzij modern hetzij historisch), en die kaart kan/moet worden gebruikt bij het oplossen van de puzzel. Er zijn vier delen: Een rondje Nederland, Nederland waterland, Wereldreis, en Tijdreis. Een greep uit de intrigerende namen van de (ongeveer 60) puzzels: De Friese Elfstedentocht, Oh oh Den Haag, De weg kwijt (!), Het IJ in 1575, Klassiek Griekenland, Nederlandse namen in New York (Brooklyn, Flushing, Wall Street, Broadway, enz.), Treinen en trams, Culinaire topografie (Camembert, Champagne, Frankfurter, Sherry, Pils, etc.), Schiphol vroeger en nu, Plaatsnamen in carnavalstijd (Knotsenburg, Veergat, Peelhazeriek, enz.), Rond de Zuiderzee (de ROZ!), Grote merken (DAF, Unox, Bokma, etc.). En als toegift dan nog een variant op "De weg kwijt": "De weg kwijt in Europa" (met als motto "herken de kaartfragmenten").
Hoewel afwijkend van formaat is dit een mooie aanvulling op mijn rijtje Bos-atlassen: "Nederland van boven", "van Amsterdam", "van het Nederlandse voetbal", en "van het cultureel erfgoed". Ik kan deze nieuwe variant van harte aanbevelen!
Ik had overigens even de indruk dat de makers zich hadden laten inspireren door de twee puzzelboeken die de afgelopen jaren zijn uitgegeven door de Ordnance Survey, zeg maar de Engelse Topografische Dienst:

RdV101 f 

Maar bij nader inzien zal dat toch wel niet het geval zijn. In genoemde Bos-atlas gaat het om (filippine-)puzzels waarbij de kaart een hulpmiddel is ("zoeken we op"), terwijl deze Engelse uitgaven echt navigatie-opdrachten bevatten die op de bijbehorende kaart moeten worden uitgevoerd, naast opdrachten als "hoeveel straatnamen op deze kaart bevatten de letter Z?" en "welke vier namen op deze kaart beginnen met de naam van een dier?". Een voorbeeld, met vier moeilijkheidsgraden:

RdV101 g

Deze boeken heb ik aangeschaft bij Stanfords in Londen, en als u weer eens in Londen komt (na de corona) dan moet u zeker niet verzuimen deze winkel te bezoeken. Het is dé speciaalzaak op het gebied van kaarten, plattegronden en atlassen, en die hebben ze van vrijwel alle landen, in alles soorten maten: topo-kaarten, stadsplattegronden, fiets-, wandel- en waterkaarten, noem maar op. Het adres is 31 Long Acre: loop van Piccadilly Circus door Coventry Street naar Leicester Square, en dan rechtdoor, Charing Cross Road oversteken, en dan op de zessprong weer rechtdoor en u bent op Long Acre, met daar aan uw rechterhand "The world's largest map and travel bookshop":

RdV101 hRdV101 i

Op weg hier naartoe staken we dus Charing Cross Road over, en laat dat nou net de straat zijn die bekend staat (stond) om zijn vele boekwinkels. Het zijn er niet meer zo veel als vroeger, maar voor boekenliefhebbers is het daar nog steeds de moeite waard. De rode vlag waaraan Foyles al van verre te herkennen is wappert nog steeds aan de gevel, zelfs nu het rommelige pand van weleer (vijf verdiepingen!) is omgetoverd tot een moderne boekwinkel, een beetje in de stijl van Donner in Rotterdam (en dan bedoel ik niet de "nieuwe" Donner aan de Coolsingel, maar de "oude" op de hoek van de Lijnbaan). In een kleinere boekwinkel schuin tegenover Foyles maakte ik ooit het volgende mee. Ik was op zoek naar het derde deel uit de serie schaakboeken van Tim Krabbé. Na het succes van "Schaakkuriosa" en "Nieuwe schaakkuriosa" had deze schrijver besloten zijn derde boek meteen in het Engels te publiceren, onder de naam "Chess curiosities". Ik liep daar dus een boekwinkel binnen die eruit zag of ze dit soort boeken zouden hebben, en vroeg "do you have the new book by the Dutch chess writer Tim Krabbé?". Zonder ook maar met zijn ogen te knipperen of zelfs maar naar de planken achter zich te kijken stak de verkoper zijn hand naar achteren, greep blindelings een boek uit de kast, en sprak "I think this is what you are looking for". Ik stond redelijk perplex…

[ d ] Oplossing droogrit-fragment

De juiste oplossing is: [pijl 8] - N (M) (P) - [pijl 9] - J A - [pijl 10] - (8) (R) (A) S - [pijl 11] - R Y (V) X - [pijl 12].
* Naar pijl 9: Via controle N. Via de M lijkt korter wit, maar links van pijl 9 zit een fietspad. En via de P is meer wit dan via de N.
* Naar pijl 10: Eerst langs de J, maar op de schuine viersprong daarna zit rechtdoor een bermlijn. Dus daar rechtsaf naar de rotonde, dan over wit en tegen pijl 10 in (controle A) en keren via het witte ommetje bij de voet van pijl 10.
* Naar pijl 11: Niet via controle 8, want die weg gaat over een voetbrug. Ook niet via de R, want daarna zit een stuk wit. En ook niet tegen pijl 11 in en dan keren om de wegwijzer links van de A, want dat gaat ook over wit. Wel goed is toch tegen pijl 11 in, maar dan linksaf en keren om de wegwijzer bij de voetbrug. Dus: geen 8, geen R, geen A, maar alleen de S, uiteindelijk op pijl 11.
* Naar pijl 12: Eerst de R, maar dan: via de V of via de Y? Via de Y lijkt over een fietspad te gaan, maar meer naar links staat "met", dus die hele weg is een weg mèt een fietspad, en mag dus gebruikt worden (beter dan via de V want dat gaat over wit). Ten slotte nog via de X om een heel klein stukje wit te vermijden.

[ e ] Na-praat 11

Vanwege het feit dat de columns in de zomermaanden nogal vol stonden met allerlei trajecten van de 3e Ronde door Vriesland, moeten we helemaal terug naar juni voor de meest recente aflevering van de Na(vigatoren)-praatjes van Frits Wessels. Hoog tijd om de draad weer op te pakken: hierbij editie 11 (van de 13). 

Na-praat 11: UNITED STATUS - door Frits Wessels, circa 1972

Even Amerika doen komt in de mode. Binnenkort wordt Torremolinos door iedereen voor een habbekrats ingeruild tegen Miami. Afgelopen zomer had het Europese massatoerisme de USA echter nog niet bereikt, het aantal Duitse en Nederlandse kentekens op de transportblikjes was ten minste praktisch nihil.
Van alle uitwuivers op Schiphol was de eigenaar van de taxfree-drankwinkel duidelijk het meest geroerd, vermoedelijk door de enorme hiaten die ons korte bezoek in zijn bepaald niet bescheiden nering sloeg. Achteraf bleken deze voorzorgen overbodig, kennelijk waren de films over drooglegging in de USA lichtelijk overjarig.
De eerste schokkende ervaring aan de overkant was de belachelijk lage huurprijs per strekkende meter auto. Geen enkele reden dus om niet een buitensporig groot model te kiezen, van het type waarvan de vloermat alleen maar door de fabrikant van het kamerbreed tapijt wordt geleverd. Zo'n auto maakt direct een veilige indruk: de voor- en achterzijde zijn voorzien van kilometerslange kreukelzones. Helaas is de kwaliteit van het blik er sinds de T-Ford niet op vooruitgegaan, zoals de verhuurder AVIS letterlijk en figuurlijk tot schade ondervond na een klein misverstand tussen 'tegenpartij' en 'verzekerde' over de juiste kleur groen van een rood stoplicht. Achteraf is het natuurlijk aardig om achteloos te vermelden dat men binnen vier weken en 11.000 km drie vrijwel nieuwe auto's heeft versleten, maar het gezicht van de charmante AVIS-dames aan de balie werd steeds somberder, in plaats van de blijde blik van herkenning waar men in de USA recht op heeft als klant. Maar ach, een eervolle vermelding in de annalen van de Amerikaanse vakbond van plaatwerkers is ook nooit weg. Overigens is plaatwerker aldaar een lucratief beroep: zelfs na een klein tikje valt er aan die buitenformaat auto's al heel wat te fatsoeneren.
De wegligging van de doorsnee slee is een aparte bespreking waard. In de eerste plaats is het contact met de weg uitstekend: bij iedere hobbel, kuil of afrit houdt de gehele onderzijde van de wagen voortdurend een prima contact met de weg. Het nare geluid daarbij is best dragelijk, zolang men zich maar blijft realiseren dat het maar een huurwagen is. De cardan is een sprekend bewijs voor de kwaliteit van het Amerikaanse pantserstaal. Gelukkig meet men in de USA in gallons (ca 4 liter), zodat het olieverbruik vrij laag lijkt. In de tweede plaats is het gedrag in bochten ook bijzonder enerverend voor de sportieve rijder, hoewel het op den duur wat vervelend wordt dat de richting waarin de neus na afloop wijst, tamelijk onvoorspelbaar is.
Wie geluk heeft komt goed uit, wie pech heeft heet 'verzekerde'. Het roulettespel is dan ook zeer populair in Amerika. Om die reden zitten er waarschijnlijk weinig bochten in de wegen daar, een tendens die zich ook voortzet in de Amerikaanse race-circuits.
Op het eerste gezicht lijken de gedrochten uit Detroit ook zeer comfortabel. Dit is 100 % waar. Vooral het dak is zacht bekleed, anders vielen er gegarandeerd schedelbasisfracturen bij iedere kuil. Nu deint men comfortabel, zacht en ritmisch tegen het plaatselijk versterkte dak, zonder blijvend letsel. Ronduit overweldigend is het formaat van de asbak, altijd een kritisch punt bij de beoordeling door stevige rokers. Voordat ook de vloer vol ligt met peuken zijn er drie weken voorbij, een prestatie die zelfs niet geëvenaard wordt door het verlengde model Mercedes.
De lange motorkap, ongeveer ter grootte van een complete middenklasse-auto in Europa, blijkt niet alleen bedoeld voor het strelen van het Amerikaanse ego. Als de bediening van de vijzel eenmaal duidelijk is blijkt alle beschikbare ruimte geheel volgebouwd met bekrachtigers. Na terugkeer in Nederland blijkt de bediening van de asbak, aansteker, richtingaanwijzer, zonneklep, zijramen, buitenspiegel en de achterruitverwarming plotseling wel erg stroef. Om maar niet te spreken van de doodschrik in de eerste vaderlandse bocht, waarin het lijkt alsof het stuurslot nog blokkeert door het ontbreken van een stuurbekrachtiger. Blijdakweerinmeeigerij!