Google en de rittensport
Nadat ik u al een paar keer deelgenoot heb gemaakt van enkele staaltjes van vertaalkunst door Google Translate, kan ik het niet laten om de teksten van de columns steeds aan dit vertaalprogramma voor te leggen. Zeker nu ik weet dat onze Engelse collega's Google gebruiken om deze columns te lezen ben ik erg benieuwd wat voor vondsten we nu weer voorgeschoteld krijgen. De vorige keer waren er weer een paar hele mooie bij, en die zal ik u niet onthouden. Daar gaan we:
| tussen de bedrijven door | between companies |
| stripkaart | comic card (comic book = stripboek!) |
| samenkomst (van wegen) | meeting |
| uitzetter | staker |
| uitzetter | spinner |
Wat de laatste twee betreft kan Google blijkbaar maar moeilijk kiezen, want al eerder hebben we als vertaling van 'uitzetten' al gezien: 'to evict', 'to turn off', en zelfs 'to put out'. De inmiddels bij ons ook bekende Engelse uitzetters Peter en Anthony gebruiken zelf de term "to set" voor het uitzetten van een rit, en we mogen aannemen dat dit de juiste vertaling is. Zou best kunnen, want bijvoorbeeld "de tafel dekken" is in het Engels "to set the table".
Overigens is het jammer dat de Engelse 'lezers' de humor van bovenstaande vertalingen waarschijnlijk minder kunnen doorzien, want als zij de column die u nu leest door Google laten vertalen dan zien ze bijvoorbeeld dit (doordenkertje!):
| between companies | between companies |
Droogritten
En nu? Zolang we nog steeds niet buiten een rit mogen rijden blijven we aangewezen op droogritten. Daarvan is het aanbod momenteel dermate groot dat de liefhebbers er bijna continu mee bezig kunnen zijn. Omdat de frequentie waarin ze verschijnen per platform verschilt is het wel af en toe hollen of stilstaan:
- De Baronierijders publiceren maandelijks een nieuwe rit (sinds kort steeds gemaakt door Alex Bergijk, benieuwd hoe lang hij dat volhoudt…).
- De Desk Top Rally's (DTR) van Jaap Jongman (bij RallyNews) komen min of meer om de twee maanden tot ons;
- De droogritten van Remco Luksemburg (die bij de Amac de plaats innemen van de club-avondritten) verschijnen sinds kort min of meer maandelijks.
- Bij de 'klassieke' DHRC gaat het wat onregelmatig, maar toch zeg maar elke maand een nieuwe, afwisselend uitgezet door de DHRC-bestuursleden.
- Onze Engelse collega's van Targa Resto in Casa zijn bezig met hun Winter Series; ze lopen daarbij iets achter op hun oorspronkelijke schema en proberen dat in te halen door momenteel om de 5 à 6 dagen een nieuw traject op te leveren.
- Mijn eigen Rondes door Vriesland verschenen vanaf 2018 één maal per jaar, zij het dat de editie van 2020 - mede in verband met corona - gesplitst was in drie trajecten; of er een RdV 2021 komt is even afwachten, niet alleen voor de deelnemers maar ook voor de uitzetter…
- Van Joep Wanders hebben we al een tijdje geen (ABC-)droogritten meer gezien; jammer, die waren buitengewoon goed!
Nu is het niet zo dat al deze droogritten allemaal op dezelfde manier "werken". Ik zet wat zaken voor u op een rijtje.
1. Zoals al eerder aangestipt is voor die van de Amac een uiterst korte oplostijd beschikbaar (zo'n drie dagen), maar er zijn meer verschillen. Lees vooral verder!
2. Het inzenden van de oplossingen gaat niet overal op dezelfde manier. Bij de Baronierijders en bij RallyNews kan je de oplossing online intypen en daarna door een druk op de knop naar de organisatie verzenden. Bij Targa gaat het niet online (want ze gebruiken geen website, zie ook punt 3); hun controlekaart is een pdf die je op je eigen computer (of met de hand) kan invullen, waarna hij per mail naar de organisatie moet worden gestuurd. En de Amac en de DHRC hanteren weer een ander systeem: op de kaart staat een QR-code die je met de mobiele telefoon moet scannen (er zijn aparte codes voor Sport- en Toerklasse), waarna de controles op de telefoon moeten worden ingetypt en het verder gaat zoals bij de online-controlekaarten. Wat het voordeel van deze methode is begrijp ik niet helemaal; de deelnemers zullen het toch wel prettiger vinden om al die controles op een PC (of laptop) in te typen dan op een mobieltje? Het kan te maken hebben met het automatisch nakijken wat ze bij de Amac en de DHRC doen, maar dat zou je ook kunnen doen met een online ingevulde controlekaart, dus dat zal de reden wel niet zijn.
3. Zowel de ritten van de Amac als die van de DHRC weken af van de andere, in die zin dat je daar na het inzenden van de controlekaart onmiddellijk te zien kreeg hoeveel fouten je had gemaakt (via het automatisch nakijken, genoemd in punt 2); je kon dan nog proberen een betere oplossing in te zenden, maar dat was dan wel voor spek en bonen: alleen de eerste inzending telde. Bij de Amac is men hier weer van afgestapt, en ik ben ook van mening dat je dit als organisatie beter niet zo kan doen; je kan er niet van uitgaan dat de deelnemers onderling geen contact hebben en zodoende hun fouten aan elkaar kunnen doorgeven. Niemand zal erop uit zijn om 'fraude' te plegen, maar als je al dan niet toevallig weet dat een bepaalde controle fout is dan ga je die natuurlijk niet noteren. (Bij de DHRC werd als reactie op het inzenden in sommige gevallen zelfs de moederkaart getoond, hetgeen hopelijk door een softwarefout werd veroorzaakt; dit ging echt wel een stap te ver!)
Afgezien hiervan is er niets op tegen dat onderling bevriende deelnemers (bijvoorbeeld club- of equipegenoten) met elkaar overleggen, bijvoorbeeld over onduidelijkheden in het reglement of over de interpretatie van bepaalde kaartsituaties. Sommigen zenden hun oplossing zelfs gezamenlijk in, en dat benadert enigszins de praktijk van een 'echte' rit, waaraan je immers ook als equipe meedoet (of als team, in het geval van de Teamrit – toen die nog bestond…). Overigens, wat die onduidelijkheden betreft, bij mijn weten staan alle uitzetters van droogritten open voor vragen; als het antwoord op zo'n vraag dan leidt tot een verduidelijking of wijziging, dan is het natuurlijk wel wenselijk dat die voor iedereen bekend wordt gemaakt. Dat kan het best op de website waarop de rit gepubliceerd werd, al dan niet gecombineerd met een mailtje aan de (potentiële) deelnemers (iedere organisatie heeft wel een mailinglist). Het 'stiekem' aanpassen van de wedstrijdkaart zonder daar ruchtbaarheid aan te geven is natuurlijk niet de goede methode!
4. Enigszins afwijkend is de gang van zaken bij Targa: zij hebben geen eigen website, maar publiceren hun ritten op Google Drive, waarbij ze voor iedere serie trajecten een nieuwe map aanmaken waarin dan alle documenten worden aangeboden: kaarten, legenda's, reglementen, voorbeelden, controlekaart, en (later) de uitslag en de uitleg. Antwoorden op vragen worden verzameld in een document 'Clarifications', en er worden mails rondgestuurd als daar weer iets aan wordt toegevoegd. Ook een prima systeem!
5. Bij de meeste droogritten hoort een Bijzonder Reglement dat op de betreffende rit van toepassing is. Meestal is er ook nog een overkoepelend Algemeen Reglement van toepassing (bijvoorbeeld het TRK), maar het is niet altijd even duidelijk of dat wel of niet zo is. Na afloop van een recente Desk Top Rally (op rallynews.eu) bleek zelfs organisator/uitzetter Jaap Jongman niet te weten of hij op een bepaalde situatie het TRK moest toepassen dan wel de reglementen die bij klassieke rally's worden gebruikt. Het ging om een situatie waar op de kaart een viersprong stond maar in werkelijkheid een viaduct lag. Bij de NRF wordt het opnamepunt dan de volgende samenkomst van wegen, maar bij de klassieken moet je blijkbaar proberen de route onder dan wel boven het viaduct op te pakken ("zo min mogelijk route missen"). Gelukkig wordt er al enige tijd gewerkt aan het gelijktrekken van de reglementen van de verschillende organisaties, maar mede vanwege de corona-perikelen heeft dat enige vertraging opgelopen. Even geduld, het komt goed.
6. Een ander fenomeen waarover geen eenduidigheid bestaat is de situatie waar een controlepaaltje over de weg heen is getekend. Meestal wordt dat gezien als een door de uitzetter op de kaart aangebracht element, en om die reden blokkeert dat de onderliggende weg. Maar bij de DTR's geldt zo'n paaltje NIET als onderbreking. Dit probleem doet zich alleen bij droogritten voor, zodat het waarschijnlijk zal blijven bestaan als de reglementen worden gelijkgetrokken (tenzij er ook een universeel droogrit-reglement zou komen, wat ik betwijfel).
In het oranje omkaderde plaatje ziet u een voorbeeld uit de Amac-droogrit van december. Het "paaltje" van controle G blokkeert de doorgaande witte weg. Het blauw omrande plaatje toont twee situaties uit de "Langstraatse Listen" van de DHRC. Hier is het duidelijk niet de bedoeling dat controle I de bovenste witte weg onderbreekt, en van controle T is het de bedoeling dat die aan de gele weg staat (en de witte weg niet onderbreekt), maar je moet wel heel goed kijken om dat te zien (zie uitvergroting); of het als val bedoeld was is mij niet duidelijk geworden.
7. En dan is daar het steeds terugkerende verschijnsel "hek over de weg". Volgens het TRK vormt dat hek geen blokkering (legenda: "mogelijkheid om de weg met een hek af te sluiten"), maar bij de klassieke ritten en rally's blokkeert het wel. En ook bij Targa wordt zo'n hek (daar 'Gate' of 'Barrier' genoemd) als blokkering gezien, zie enkele voorbeelden in de volgende afbeelding (op de weg van controle M naar het zuidoosten en op die van controle Q naar het noorden), in beide gevallen zelfs twee hekken! Een leuk detail op het rechter plaatje is de aanduiding "PH", waarmee op Engelse stafkaarten een Public House wordt aangegeven, een pub dus! Minstens zo belangrijk als de "LC" voor Level Crossing, die ik u al eens eerder heb laten zien…
8. Ook interessant is het feit dat waar bij "bij ons" rustig constructies over linker rijbanen mogen worden gemaakt en rotondes in de verkeerde rijrichting in de route mogen worden opgenomen, de Targa-ritten hier een afwijkende bepaling hanteren: je mag over deze wegen uitsluitend construeren in de richting die is toegestaan in het land waar de droogrit zich afspeelt. En dat levert eigenlijk best leuke situaties op. Maar aangezien de Targa-ritten zich in allerlei Europese landen afspelen is het wel opletten geblazen, want in het Verenigd Koninkrijk rijden ze nog steeds links (en dat zal na de Brexit ook wel zo blijven), evenals in Ierland, maar in de rest van Europa rechts. Dat laatste geldt ook voor het Engelse Gibraltar (waarschijnlijk omdat het aan Spanje vastzit?), maar dan weer niet voor het onafhankelijke (maar ooit Engelse) Malta. Het wachten is nu dus op een Targa-droogrit op Malta! Dat links rijden is trouwens ook voor de Engelsen onhandig als ze niet aan het verkeer deelnemen: ze moeten de vuilnisbakken steeds aan de overkant van de straat neerzetten…
9. Een weg heeft twee bermlijnen, maar als er eentje onderbroken is dan mogen we meestal aannemen dat de weg doorloopt. Maar in het reglement van de huidige DHRC-droogrit "Rondje Schouwen-Duiveland" lezen we: "Een kaartweg heeft altijd 2 ononderbroken bermlijnen", en dan moeten ze dus allebei doorlopen!? We zullen het nu maar even niet hebben over de "unfenced roads" op de Engelse (en trouwens ook op Franse) kaarten. Kijk echter uit: bij de Pijlenrit (die met de hoofdletter) staat meestal in het reglement "Kaartwegen, waarvan één of beide bermlijnen zijn onderbroken, doch die wel geheel zijn gekleurd, worden geacht als kaartweg aanwezig te zijn". Maar in de volgende voorbeelden heeft de uitzetter expres beide bermlijnen verwijderd, in de hoop dat de deelnemers dat niet zien. In het voorbeeld uit een grensbenaderingstraject van Targa (rechts) zijn op de Engelse stafkaart ten zuiden van de tekst "Hatfield Heath" de bermlijnen van de rode weg verwijderd: geen weg dus! En hetzelfde geldt voor de situatie uit de Amac-droogrit "We gaan toch op vakantie!" (links), waarbij de bermlijnen van de gele weg bij controle Q ontbreken, precies tussen twee bruine hoogtelijnen. Let wel: dit fragment is hier behoorlijk uitvergroot, en op zo'n bosweggetje op Terschelling kan het behoorlijk hobbelen!
10. Voor zover ik weet mogen, volgens de Algemene Reglementen van alle overkoepelende organisaties, pontveren niet gebruikt worden. Maar vaak wordt in een Bijzonder Reglement een uitzondering gemaakt; dan mag meestal een pontveer wel, maar een voetveer niet. Kijk dus altijd goed in het reglement! En dat geldt ook voor uitzetters: in de DHRC-droogrit "Michelin, trap er niet in" (volgens mij rijmt dat niet) was er aanvankelijk geen enkele route mogelijk van pijl 1 naar pijl 2, omdat de uitzetter dacht dat je de pont over de Lek mocht gebruiken, terwijl in het van toepassing verklaarde reglement stond dat dat niet zo was…
11. Nog iets waar de DHRC afwijkt van de anderen: zij geven de uitleg niet op papier (of op een digitale versie daarvan), maar via Microsoft Teams! En voor wie dat te omslachtig vindt, of ten tijde van de Teams-"vergadering" verhinderd is, of het op die manier te lang vindt duren (er worden nogal veel vragen gesteld), is er na afloop ook een YouTube-versie beschikbaar, en die kan je desgewenst doorspoelen naar een voor jou interessant punt.
Rariteiten
Of het nu gaat om echte ritten of over droogritten, overal komen we van tijd tot tijd bijzondere dingen tegen. En of dat nu leuke vondsten van uitzetters zijn of nieuwe varianten op bestaande systemen, het is altijd maar de vraag of het nieuwtje aanslaat. Als iedereen er intrapt dan lijkt mij dat de val niet helemaal geslaagd is, te moeilijk of misschien niet te snappen? Als iedereen het goed doet was het misschien juist veel te eenvoudig, maar het kan ook zijn dat een foutroute per ongeluk de juiste controles opleverde; in het laatste geval zou je kunnen zeggen dat de uitzetter in zijn eigen val is getrapt. Echt geslaagd is de grap die bijna iedereen fout doet, maar waar enkele deelnemers begrijpen wat de uitzetter bedoelde en de juiste controles noteerden. Vooral in een echte rit is de voldoening altijd groot als je zo'n "goudgoede" controle vindt, bijvoorbeeld in een moeilijk te vinden lange omweg die de hele kaart rondgaat, of op een heel slim weggetje waarmee je het opnamepunt toch nog kan bereiken. Een aantal elementen komt van tijd tot tijd terug. Voor een uitzetter is het moeilijk om nog geheel nieuwe dingen te verzinnen, en daarom is het niet onlogisch dat af en toe wordt teruggegrepen op eerder gebruikte vallen. Liefst wel in een nieuw jasje natuurlijk. Laten we eens kijken wat er in de loop van tijd zoal verzonnen is.
In de eerste plaats zijn daar zaken die je kan verstoppen, zoals wegen, fietspaden, keerlussen en pijlen. Hierop zal ik een volgende column nader ingaan. Verder herinner ik me van heel lang geleden een RB-droogrit waarin de uitzetter een controle had verstopt (tussen de bomen in een bos!), en uit 2018 een ABC-droogrit van Joep Wanders waarin een kleur was verstopt! Zie bijgaand kaartfragment; we moesten grensbenaderen tegen de klok in (dus aanhoudend rechts), van controle O naar pijl 12, en daarbij gold dat oranje wegen niet mochten worden bereden. Bijna iedereen ging langs controle V, en scoorde daarmee 30 strafpunten, want het gedeelte van de D541 tussen Saint-Pantaléon-les-Vignes en Pont Barral is niet oranje maar rood!
Een andere variant op dit thema kwamen we onlangs tegen in de DHRC-droogrit "Bathmen forever", met als systeem pijlen met blokkeringen (een soort baril). Hier had de uitzetter op pijl 14 een blokkering verstopt door deze precies op een spoorwegovergang te tekenen, waarbij de blokkering precies samenviel met de spoorlijn (maar wel iets dikker was). Redelijk origineel…
Een minder geslaagde variant op het verstoppen van zaken is het Algemeen Reglement van de NHRF, dat bij de DHRC-droogritten van toepassing is. U moet eens proberen dat reglement te vinden op de site van de DHRC! (NB: DHRC = Dutch Historic Rally Club, NHRF = Nederlandse Historische Rally Federatie, waarbij de DHRC is aangesloten).
Afwijkende systemen
Nu we het toch over opvallende dan wel merkwaardige zaken hebben wil ik ook nog wat varianten de revue laten passeren die uitzetters hebben bedacht om ons "eens wat anders voor te schotelen". Zo zijn daar pijlen met twee punten (linker plaatje, uit de recente Amac-droogrit in de Betuwe), maar ook pijlen met twee voeten (rechter plaatje, alweer uit de DHRC-droogrit "Bathmen forever"). Uiteraard stond in beide gevallen in het reglement hoe je hiermee moest omgaan. Bij de Amac moest je eerst de pijl met de enkele pijlpunt berijden, en daarna de pijl nogmaals, maar dan met de dubbele pijlpunt. Als je het achteraf bekijkt had het net zo goed met twee enkelvoudige pijlen gekund, zie het plaatje met de oranje rand. Hetzelfde geldt voor de DHRC-variant, waar je vanaf beide pijlvoeten de pijl moest berijden. Ook dat kon anders, zie eronder. In dit geval was er wel een verschil, want in het origineel moest je zelf bepalen welke voet eerst moest, en dat was dan de voet waar de kortste route heen leidde.
Enkele andere variëteiten die we hebben meegemaakt zijn te zien in het volgende plaatje. In beide gevallen was er sprake van een pijlenrit, maar of je dit nu pijlen kan noemen? Het linker fragment is ontleend aan de DHRC-droogrit van februari, en de vreemde figuur rechts kwam voor in de Krabbenrit van 2019. In beide gevallen kan je je afvragen hoe de "pijl" nu precies loopt, en in het rechter geval ook nog of het streepje door de 7 een barricade is? Uiteindelijk werd de soep niet zo heet gegeten als zij werd opgediend, maar bij het construeren van de route zit je je toch wel even af te vragen wat je hier nu mee aan moet… Het moet reglementair natuurlijk wel allemaal in orde zijn.
De helaas te vroeg overleden Cannenburghrit kende ook een leuke variant op een bekend systeem, in dit geval BARIL. De route om een barricade (BAR) moest daar langer zijn dan het deel van de ingetekende lijn (IL) dat je oversloeg. En dat gaf soms onverwachte constructies, waarvan u er vast wel een paar in eerdere columns kunt vinden.
Om af te sluiten deze. In de jaren 70-80 van de vorige eeuw kwam je vrij vaak het T-systeem tegen. Daarbij was er sprake van genummerde T's die stonden ingetekend op samenkomsten van wegen (meestal op einde weg-situaties, maar ook wel op viersprongen). De bedoeling was dat de gehele T werd bereden, maar je mocht nooit de bovenbalk van de T in één keer geheel in de route opnemen. In de praktijk bleken er voor het berijden van zo'n T enkele standaardoplossingen te zijn, en die ziet u in het volgende plaatje. De derde variant was uiteraard alleen mogelijk als de T op een viersprong stond. NB: Hoewel ik hier pijltjes in de (rode) route heb getekend kan in alle gevallen de route ook andersom worden gereden. Het geheel vertoont enige gelijkenis met de hierboven genoemde varianten "pijlen met 2 voeten" en "pijlen met 2 pijlpunten"; alleen heeft zo'n T geen vaste begin- en eindpunten.
Hierbij kon het zijn dat je de totaal kortste route moest rijden (van start tot finish), of dat je van T naar T de kortste route moest nemen, en dat moest dan worden gemeten van het punt van verlaten van T1 tot het punt waar T2 geheel was bereden. In het geval van totaal kortste route dreigde dan al snel het probleem dat een fout ergens in het begin grote gevolgen had voor de rest van het traject, een verschijnsel dat we ook kennen van de puntenrit met totaal kortste route, of van systemen waarbij wegen maar in één richting in de route mogen worden opgenomen.
Ik vertel dit verhaal omdat een van de maart-trajecten van de Targa Winter Series op dit systeem is gebaseerd, waarbij als toelichting wordt gegeven dat in Frankrijk een systeem bestaat dat hier enigszins op lijkt, namelijk "Lignes Rouges en Cercles" (rode lijnen in cirkels), maar daarbij zijn de T's (en andere figuren) niet genummerd; je rijdt bijvoorbeeld een puntenrit, en daarbij komen deze rode figuren overal op de kaart voor (binnen cirkeltjes), zodat je ze kan tegenkomen bij de routes van punt naar punt. En daarbij geldt dan de bepaling dat je de cirkels niet mag binnenrijden èn verlaten over een rode weg; alle andere combinaties zijn wel toegestaan: wit-rood, rood-wit, en wit-wit. Omdat dit traject op dit moment nog loopt zal ik hier later op terugkomen, en laat ik nu alleen een paar voorbeelden zien om u een indruk te geven hoe zo'n kaart er uitziet.
Deze column heeft als titel "Varia 18", hoewel ik eerst van plan was er "Droogritten – vervolg 3" boven te zetten. Maar het ging niet uitsluitend over droogritten, vandaar. Verder hoop ik net als u dat we het snel weer over een echte rit kunnen hebben. Kom maar op met die vaccins!