West-Nederland Rit 2024

West-Nederland Rit? WNR? Iets nieuws? Nee, niet voor degenen onder u die al voor 1999 kaartleesritten reden; in dat jaar werd de 51^e (!) WNR verreden, waarna er een einde kwam aan het systeem van vijf nationale ritten per jaar. Die vijf waren oorspronkelijk de Pijlenrit van de RAC-Oost, de Brabant-Grensrit van de RAC-Zuid, de Drie Provinciën Rit van de RAC-Noord, de WNR van de RAC-West en de KNAC Herfsttocht van de overkoepelende KNAC; deze laatste was in het NRF-tijdperk vervangen door de "Vijfde Rit". Vanaf 1996 werd dit systeem vervangen: voortaan werd het kampioenschap verreden in een aantal regionale ritten, waarbij uit het vorige systeem alleen de Pijlenrit en de BGR bleven bestaan (en dat doen ze nu nog steeds!). Persoonlijk heb ik in de jaren 1975-1980 een aantal WNR's mogen uitzetten, de meeste samen met mijn latere co-equipier Jos Bruin, die helaas deze maand is overleden (zie het In Memoriam op de Voorpagina van deze site).

Deze "nieuwe" WNR was geheel uitgezet door Joep Wanders, ook bekend als Joep (w)Anders. Op zijn site (rallywanders.nl) schrijft hij dat dit de tweede WNR is die hij heeft uitgezet; de eerste was in 1990! Maar als ik mij niet vergis is Joep ook als routechef betrokken geweest bij bovengenoemde WNR's van Jos en mij. (Ik vergis mij wel, want bij navraag blijkt Joep "pas" in 1979 met de rittensport te zijn begonnen.) Over deze 52^e editie schrijft hij op zijn site: "Net W(at)anders dan je gewend bent, maar zonder meer aantrekkelijk: in een mooi en rustig gebied, waar je nog lekker kunt rijden en het aantal verkeersdrempels nog niet storend is…" Dat bleek allemaal te kloppen, want ondanks het redelijk hoge gemiddelde zijn er maar weinig tijdstrafpunten gescoord: alleen in de A-klasse éénmaal 7 en éénmaal 12 minuten. Om de snelheid toch een beetje binnen de (wettelijke) perken te houden was aangekondigd dat er minstens één snelheidscontrole zou zijn. Het was er inderdaad eentje, en die bevond zich (niet onlogisch) in een 30 km-zone. Het was zaak om niet al te snel te gaan, want het aantal strafpunten dat je hierbij kon oplopen bedroeg 30 per 5 kilometer te hard (te berekenen vanaf 35 km/uur). Het resultaat: in de A-klasse twee overtredingen (150 en 180 strafpunten (!)), in de B zes overtredingen variërend van 30 tot 90 strafpunten, en in de C "slechts" éénmaal 90. Voor een correcte interpretatie: het aantal deelnemers in de drie klassen was respectievelijk 16, 16 en 8.

In deze WNR was er sprake van een primeur: de route werd niet gecontroleerd door middel van de gebruikelijke controleborden langs de weg, maar op digitale wijze. Iedereen diende een mobiele telefoon met daarop de Rallycheck-app bij zich te hebben, en daarop verschenen onderweg de routecontroles, op grond van de GPS-positie. In rally-kringen niets nieuws, maar bij nationale kaartleesritten nog niet eerder toegepast. En het moet gezegd: het werkte prima! De nauwkeurig­heid was verbazend groot: als je om een klein driehoekje heen reed verscheen keurig de controle op het beeldscherm, maar als je er voorlangs ging dan niet. Net echt…

Het voordeel voor de uitzetter is evident. Er hoeven geen bordjes in het terrein te worden geplaatst, en (vooral) ze hoeven na afloop ook niet te worden "opgerold". Met als bijkomstig pluspunt dat ze ook niet tijdens de rit opeens verdwijnen (om welke reden dan ook), dus er zijn geen neutralisaties nodig in verband met zoekgeraakte controles. Wel is het zo dat je een rit die op deze manier wordt gecontroleerd anders beleeft: je hoeft niet steeds in de gaten te houden of er ergens langs de weg een controle staat, want die taak neemt de app van je over. Je hoort een luid en duidelijk signaal en de controle verschijnt in beeld, eventueel samen met een herstelopdracht, zoals "HK". En het heeft ook geen zin om in elke zijweg te kijken of er soms een controle staat (in principe altijd handig om te weten), en de bestuurder hoeft ook niet in zijn spiegel in de gaten te houden of er soms ergens een achterwaartse controle staat (bijvoorbeeld "achter de dikke boom").

Als een controle in beeld komt dan zijn er daarbij twee "knoppen": "bewaren" (ik neem aan als vertaling van "save") en "annuleren". Hierbij komt "bewaren" overeen met wat we normaliter "noteren" noemen, en "annuleren" met "niet noteren". Je hebt 60 seconden de tijd om op "bewaren" te drukken, daarna verdwijnt de controle van het scherm. Op dat scherm staat standaard de controlekaart, met daarop alle "bewaarde" controles. De als laatst bewaarde controle kan eventueel worden aangeklikt (als de organisatie deze functie heeft aangezet), waarna de controle van de controlekaart kan worden verwijderd. Wat volgens mij niet iedereen doorhad: na het verwijderen van de laatste controle wordt de voorlaatste de laatste, en die kan dan ook weer worden verwijderd, etc. Zodoende kan je desgewenst een heel rijtje controles verwijderen (denk aan de backspace), maar als je ze (of sommige ervan) opnieuw wilt vastleggen dan moet je er wel opnieuw langs rijden (en ook nog in de juiste richting). En dat laatste is niet handig als de gemiddelde snelheid aan de hoge kant is: het kost (te) veel tijd!

Over "net echt" gesproken: Bij een "gewone" rit komt het wel eens voor dat je een controle (a) intekent op de wedstrijdkaart, (b) in klad noteert in de daartoe bestemde vakjes op de wedstrijdkaart (of anders in de rand van die kaart), maar - helaas - vergeet om (c) de controle ook daadwerkelijk in te vullen op de fysieke controlekaart. En dat kan je bij dit digitale gebeuren ook overkomen, kijk maar op de volgende twee plaatjes (kijk op het linker plaatje bij de oranje pijlen). Controle P blijkbaar niet "bewaard" (misschien door de "jump"?); resultaat: vierde plaats in plaats van derde… (of in deze Olympische tijd: niets in plaats van brons).

Na het aandoen van de finish krijg je zowel in de app als per e-mail onmiddellijk het aantal gemaakte fouten te zien, plus een kaart van de gereden route (met alle controles), waarbij aan de kleur van de lijnen ook nog te zien is met welke snelheid je overal hebt gereden; zie de volgende afbeeldingen.

Deze route is zo nauwkeurig dat je zelfs kan zien waar je gekeerd bent (niet op deze voorbeelden), en bijvoorbeeld dat je ergens een rondje om een rotonde hebt gereden; zie de afbeelding hiernaast (afkomstig uit het Rallycheck-oefenritje "Rondje om Leiden").

Deze WNR bevatte voor de meeste NRF-rijders ook een ander "nieuwtje": de regelmatigheidsproef, die in de rit was opgenomen in plaats van een ex aequo-controle. Een bepaald stuk van de route moest met een (wisselende) voorgeschreven gemiddelde snelheid worden afgelegd, waarbij gemakshalve een snelheidstabel werd verstrekt waarin na elke 100 meter de ideale doorkomsttijd stond vermeld; zie de afbeelding hiernaast. Het aantal strafpunten was 1 per seconde te vroeg of te laat arriveren bij het einde van de proef (de GTC). Er was sprake van een GTC, omdat je op voorhand niet wist waar precies het einde van de proef was; uit de uitleg achteraf bleek dat de lengte van de proef 3400 meter was, en dat je daar idealiter 4 minuten en 44 seconden over moest doen. Hoewel het voorgeschreven gemiddelde wisselde van 45 naar 30 km/u, en dan weer terug naar 45, werd blijkbaar alleen gecontroleerd hoe lang iedereen over de totale proef deed. In het overzicht dat je na de rit ontving, zowel in de app als per mail, was deze proef apart opgenomen; zie de afbeelding hieronder. Mede omdat er sprake was van een tamelijk gestrekte route hebben wij (equipe webredacteur Gerrit van Assen plus columnist RdV) de tabel nauwelijks gebruikt; we probeerden simpelweg 45 (en een klein stukje 30) km/uur op de teller te houden, en dat is ons (als beginners in deze discipline) redelijk goed gelukt: 9 seconden afwijking (zie de afbeelding).

Hoog tijd voor wat voorbeelden.  Bij wijze van primeur ga ik een heel traject met u doornemen, om precies te zijn traject 4. Hieronder ziet u dan ook het volledige traject. Het betrof een grensbenadering waarbij vanaf "SM" (= start middagetappe) tot punt 1 de bovenrand van de kaart benaderd moest worden, tegen de klok in, dus in principe aanhoudend rechtsaf. Hierbij mocht geen gebruik worden gemaakt van witte wegen. Op deze kaart ziet u geen controles, maar wel een aantal letters, en die gebruik ik om u een route voor te stellen. Het is aan u om te bepalen of deze route klopt, of dat u het hier of daar anders zou doen. Daar gaan we: wat vindt u van de route a-b-c-d-e-f-g-h-i-j-k-l-m-n-o-p-q-r-s-t-u-v? Kijkt u eerst zelf, en lees daarna onder de kaart verder.

Het begin is prima: a-b-c-d-e. Maar dan: de weg e-f mag u niet gebruiken, want de tekst "Q-zone" (quiet zone) valt onder "zaken die door de organisatie op de kaart zijn aangebracht", en die gelden als blokkering! In plaats van e-f moeten we dus via e-b-j-f. Bijna alle A- en B-klassers deden dit fout, plus de gehele C-klasse. En dan: de route via h-i is niet correct, dat moet zijn h-x-y-i, want tussen de eerste "e" van "Wieringen" en het blokkeringskruis daarnaast zit een heel klein beetje licht, en "licht is rijden".

Het derde "probleem" is de route k-l. Als u dat de juiste route vindt, dan is dat waarschijnlijk vanwege de tekst "Vbr"; zonder die "voetbrug" zou u immers k-w-z-l rijden?

Goed gezien, alleen zit er een addertje onder het gras: in het nieuwe reglement (het "sjabloon") komt de tekst "Vbr" helemaal niet voor (hij stond vroeger wel in het TRK), zodat dit geen enkele betekenis voor ons heeft. In de legenda staat wel het kaartteken voor voetbrug (zie c in het volgende plaatje), maar wat u tussen k en w ziet is een normale brug (b). Ook dit deed bijna iedereen fout (maar uw columnist niet 😀).

Zo, dat zijn al aardig wat afwijkingen van bovenstaande route (a-…-v). Maar we zijn er nog niet! Tussen p en q staat een fietsje, weliswaar op z'n kop, maar toch. We mogen niet over fietspaden, dus in plaats van p-q kiezen we in eerste instantie voor p-cc-dd-q. Echter: de "weg" p-cc mogen we niet gebruiken, want die is onder de tekst "Oosterklief" onderbroken: de uitzetter heeft het donkergroene gebied ("bos") enigszins uitgebreid, over de gele weg heen. Hiernaast ziet u hoe het er op de originele topo-kaart uitziet. NB: dat u op de kaart hierboven "Oosterkllef" ziet staan (met dubbel l), dat is een pdf-eigenaardigheid; als u inzoomt ziet u netjes "Oosterklief" verschijnen. Dus niet via p-q, en ook niet via p-cc. Dan moeten we dus al bij o linksaf: n-o-bb-cc-dd-q-r en verder. Wat u op deze kaart niet kunt zien is dat de bocht in de gele parallelweg bij n verlegd was; je reed een stukje over een niet-kaartweg en kruiste dan de kaartweg n-aa. Niet verder dan nodig over niet-kaartwegen, dus op die kruising rechtsaf of linksaf. Naar rechts was er niets, dus dan maar naar links. Nu werd de route dus n-aa-bb-cc-dd-q-r. En of dit nog niet genoeg was, ook de aansluiting bij dd was verlegd (en wel meer dan de in deze rit toegestane 50 meter), dd-q-r-s- ging ook niet; dat werd nu direct dd-s. Het grappige hierbij is dat het routegedeelte n-o-p-q-r-s dus om allerlei redenen in het geheel niet te berijden was, en dat daarvoor de gehele weg aa-bb-cc-dd-ee in de plaats kwam!

Aan het einde van dit traject zat een leuk grapje van de uitzetter. Op weg van u naar v op bovenstaande kaart moesten we – zoals u ziet – boven de "D" van "Dam" vlak voor de Waddenzee een U-bocht naar links maken. Als je daar te veel binnendoor ging miste je de controle W, die alleen op het app-scherm verscheen als je de bocht netjes nam zoals hij op de kaart staat. En wat lazen we later in de uitleg: "Controle W niet hebben is een misser… kijk eens naar het voorblad van het routeboek!" Dat voorblad ziet u hiernaast; deze controle W werd ons hier al cadeau gedaan (voor wie het doorhad…)! Tot zover traject 4. De trajecten 1 en 2 hadden als systeem een (doorlopende) pijlenrit, waarbij je niet over rode wegen mocht, en zo kort mogelijk over oranje wegen. Hierbij een voorbeeld.

Van pijl 3 naar pijl 4 moeten we, om de rode wegen te vermijden, via weg a. Daarna niet naar het noorden over weg d, want even verderop bevindt zich een geheel rode rotonde (mag dus niet). Ook niet via de brug bij b, want die is oranje. Blijft over: na a via de brug bij c, en dan moet het wel over oranje. Maar niet meer oranje dan nodig is, dus niet over weg e of weg f. Ergo: via de gele weg g. Maar die blijkt verboden in te rijden (bij de rode dwarsstreep), dus nu toch via e of f. Welke van de twee? Via f is minder oranje dan via e, dus we gaan via f? Nee: de hoofdroute over weg g naar pijl 4 moeten we opnemen bij h (zo min mogelijk missen), en dus gaat de juiste route toch over weg e!

Over deze trajecten 1 en 2 valt nog iets op te merken. Het betreft een sterke val die de uitzetter had kunnen inbouwen. In het blauwe kader ziet u een relevant deel van het reglement van deze trajecten. Zoals gezegd reed ik deze keer samen met onze webredacteur Gerrit van Assen, en die had het reglement heel nauwgezet bestudeerd. Hierbij was het hem opgevallen dat in punt 7 staat "Op weg naar een pijl of het eind", maar in de punten 5 en 6 alleen maar "Op weg naar een pijl". Dat was volgens mij heel goed gezien, en wij verwachtten dus de val dat je van de laatste pijl naar het einde van het traject gewoon over rood en/of oranje mocht. Maar helaas (voor ons), de "val die je wist dat zou komen", die kwam niet…

Over de overige trajecten zal ik niet uitweiden; dit was weer een hele lap tekst (gelukkig met plaatjes). Alleen even opnoemen: traject 3 was een pijlenrit met blokkeringen, die zich afspeelde in de Wieringermeerpolder, waar Joep ondanks de lange rechte wegen toch een mooi traject had weten uit te zetten. De trajecten 5 en 6 waren samen ook één geheel: een puntenrit op basis van het kompaspuntensysteem. Dat is niet zo lastig als het misschien klinkt; het was een goed te rijden geheel. Met een soort standaardgrap: de punten 5 t/m 7 stonden in het lijstje met wind­richtingen (zie hiernaast) in de volgorde 6-5-7, maar een blik in het reglement leerde dat je de punten in nummervolgorde moest aandoen (en dus niet in de volgorde van dat lijstje).

Aan het einde van het laatste traject zat nog een "dingetje". De kortste route van punt 10 naar de finish (alle kleuren toegestaan) loopt via x-y-z.

Het lijkt erop dat de route vanaf punt 10 over de gele weg p naar x loopt, maar als je die omgeving heel erg uitvergroot (zie het plaatje ernaast), dan blijkt dat er tussen de blauwe cirkel en "N241" een stukje gele weg ontbreekt, zodat je via q naar x moet. Een prima val, leuk bedacht ook, ware het niet dat je dit op de wedstrijd­kaart zo goed als niet kan waarnemen. Reden genoeg voor Joep om dit maar te neutraliseren, en dat was één van de slechts twee neutralisaties (de andere betrof een wat onhandig "geplaatste" controle).

 Verder klopte de hele rit als een bus. Hulde! En volgend jaar weer een WNR, zei Joep. We kijken er naar uit!